‘De PS wordt linkser, want de communisten breken door in Wallonië. Laten we als Vlaamse partijen daarom de handen in elkaar slaan’. Die oproep aan Kris Peeters herhaalde Bart De Wever zondag zowel in De Zevende Dag als op het VTM-nieuws.
Daarmee wordt haarscherp duidelijk wat de eigenlijke inzet van de verkiezingen is: links versus rechts, vakbonden en burgerinitiatieven versus VOKA en beleggerclubs, met de politieke partijen als woordvoerders tussenin. De Vooruitgroep wil daarom de urgentie van een links pluralistisch front in Vlaanderen benadrukken. Laten we, zoals De Wever zijn rechtse bontgenoten oproept om samen de armen te straffen en de rijken te belonen, links aansporen om nu reeds samen de tegenbeweging te vormen die tussen 2014 en de verkiezingen van 2019 cruciaal zal zijn. De ondertekenaars van deze opinie willen daar de volgende kanttekening bij maken.
Links pluralisme
Als de peilingen een beetje kloppen, dan zal Groen er de volgende verkiezingen wellicht op vooruit gaan, te koste van Sp.a. Enige frictie is dus voorspelbaar en begrijpelijk. Toch hebben zij elkaar nodig en wij hun bondgenootschap des te meer. Als Bart De Wever oproept om eerst een Vlaamse regering te vormen om zo een hefboom te hebben voor de onderhandelingen van de Federale regering, laten we dan linkse partijen alvast vriendelijk verzoeken om nu reeds samen een vuist te maken in de vorming van die Vlaamse regering: deelname aan een rechtse regering principieel weigeren en samen inzetten op een zo links mogelijke centrumregering. Het failliet voor progressief Vlaanderen bestaat er immers uit dat links in de regeringsvorming uit elkaar wordt gespeeld en uiteindelijk partijbelangen laat primeren. Alleen samen kunnen zij het rechtse offensief weerstaan: samen uit, samen thuis.
Daarnaast is het even belangrijk dat een kleine partij als PVDA+ de kiesdrempel haalt. Dat gaat weliswaar om slechts één zitje, maar blijft een grote sprong over de hoge kiesdrempel. Zowel Sp.a als Groen hebben namelijk veel belang bij een linkse ideeënpartij die in ideologische rugdekking voorziet en van onderuit politiseert. Je hoeft het niet eens te zijn met al de standpunten van die partij om te begrijpen dat deze symbolische stap belangrijk is, in het belang van iedereen die zijn of haar hart links draagt. Politiek gaat ten slotte niet om partijen, maar om ideeën en het mobiliseren voor strijdpunten. Dat is de inzet.
Wereldvreemd links
Links pluralisme serieus nemen, betekent dat de veelheid aan linkse stemmen geen bonte stampei wordt waar rechts een strategisch voordeel uit kan halen. De exclusieve stemoproep voor Sp.a van Caroline Copers en Rudy De Leeuw van ABVV bijvoorbeeld, die deel uitmaken van het Sp.a partijbureau, vlak voor een intern ABVV congres over het belang van links pluralisme, is een anachronisme dat een hedendaagse progressieve beweging zich simpelweg niet meer kan permitteren. Een democraat kan alleen maar betreuren dat dit soort belangenconflicten, tegen het eigen interne collectieve overleg in, zelfveroorzaakte imagoschade aanricht voor een organisatie die vandaag zo’n grote verantwoordelijkheid draagt.
Hetzelfde geldt voor Patrick Develtere van ACW die opriep de preferentiële band met CD&V te behouden, hoewel dat net de gedoodverfde partner van N-VA is, een partij die ongemeen hard inzet op de ontmanteling van de Christelijke vakbond. De realiteit is echter dat opvallend veel vakbondsmensen van zowel van ABVV en ACW op lijsten van Groen en PVDA+ staan of oproepen Links te versterken. Dit soort engagement illustreert dat links pluralisme in de praktijk een feit is: geen enkele partij heeft het alleenrecht op middenveldorganisaties.
Age of Austerity
Als we de economische, financiële, sociale en ecologische crisissen willen beheersen dan hebben we er als burgers alle belang bij dat we op mondiale, Europese en nationale schaal kunnen optreden. Precies daarom pleit De Vooruitgroep in zijn nieuwe boek Wereldvreemd in Vlaanderen (EPO) voor een meerschalig beleid: een linkse politiek op Vlaamse of nationale schaal alleen is niet mogelijk. Ook linkse partijen en sociale bewegingen moeten daarom verder leren kijken dan de Vlaamse kerktoren en in de eerste plaats samen de sociaalecologische strijd voeren tegen het besparings- en vermarktingsbeleid dat de Europese unie ook de volgende jaren zal doordrukken.
Want laat daar alvast geen twijfel over bestaan: the Age of Austerity is nog maar net begonnen. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) moet België 12,9 miljard euro besparen tegen 2018. De Hoge Raad voor Financiën (HRF) spreekt zelfs van 13,7 miljard tegen 2017, waarvan 12 miljard euro bij de federale overheid en sociale zekerheid en 1,7 miljard bij de regio’s. De bruto besparingen zijn helaas nog hoger, omdat een aantal overheidsuitgaven, zoals voor pensioenen en gezondheidszorg, nog zullen stijgen.
Besluit
Met dit vooruitzicht wordt een toekomstige rechtse regering sowieso een colporteur van een neoliberaal EU-beleid, ook al zit er een linkse partij bij die zich toch aan een nefaste compromiscultus wil wagen. Daarom heeft, samengevat, alleen een links pluralistisch verbond van partijen en middenveld kans op slagen: samen oppositie voeren tegen de afbraakpolitiek, zowel vanuit een centrumregering als daarbuiten, wetende dat de eigenlijke machtstrijd vandaag vooral een Europese aangelegenheid is.
Rechts weet helaas zeer goed dat links de boot al een paar keer heeft gemist, vanwege onderlinge verdeeldheid, vooroordelen en ideologische spraakverwarring. Een succesvolle progressieve politiek in de 21ste eeuw kan alleen maar sociaal, ecologisch en radicaal democratisch zijn. Een links pluralistische samenwerking is daartoe een noodzakelijke voorwaarde. Stel dat we de kiezer zouden oproepen om voor Sp.a, Groen of PVDA+ te stemmen en die samen 33% van de stemmen halen, dan is links aan zet om samen met CD&V een Vlaamse en Federale Regering te vormen. Dan kan Koen Geens meteen in de praktijk aantonen dat CD&V geen centrumrechtse partij is.
Ondertekenaars:
Luce Beeckman (UGent), Jan Blommaert (Universiteit Tilburg), Eric Corijn (VUB), Pascal Debruyne (UGent), Lieven De Cauter (KUL), Herman De Ley (UGent), Eric Goeman (ATTAC), Chris Kesteloot (KUL), Ico Maly (Kif Kif, RITS Brussel), Francine Mestrum (Global Social Justice), Mark Saey (filosoof), Eric Swyngedouw (UManchester), Robrecht Vanderbeeken (Victoria Deluxe), Johan Van Hoorde, Karim Zahidi (UA) en andere leden van De Vooruitgroep.