Angela Davis in Brussel (3): “De strijd van de sans papiers is de allerbelangrijkste strijd van onze tijd”

Angela Davis, boegbeeld van de burgerrechtenbeweging, was eind april in Brussel. In een volle Koninklijk Circus-zaal ging ze in gesprek met jongeren, artiesten en maatschappelijke organisaties over het nieuwe politieke en sociale engagement dat momenteel alle leeftijdsgroepen op alle continenten beweegt. DeWereldMorgen was er ook en maakte voor deze zomer een reeks van vijf artikels die elk een apart thema belichten. Dit is deel 3, over sans papiers.

“We moeten leren hoe we zowel kritisch als ondersteunend tegelijkertijd kunnen zijn. Nee zeggen tegen de oorlog in Oekraïne, onder andere omdat het ook elementen van het oude militaire industriële complex vrijmaakt, zoals de miljarden dollars aan militaire uitrusting die de VS al aan Oekraïne hebben gegeven. Maar we moeten ons ook afvragen waarom we alleen reageren op dit ene voorbeeld van militarisme."

"Waarom steunen we niet ook de mensen in Syrië? We weten al lang dat Palestina wordt bezet en dat Israël daarin een bepaalde rol speelt, waarom kunnen we dezelfde nobele solidariteit niet ook oproepen om te helpen in de bezette Palestijnse gebieden? Dat vraag ik me af.”

“Bovendien, hoe kunnen we de strijd van mensen zonder papieren politiseren? Ik denk dat dit wellicht de allerbelangrijkste strijd is van onze tijd. Ik creëer niet graag een hiërarchie tussen verschillende strijden. Maar ik denk wel dat de impact van het wereldwijde kapitalisme zo groot is geweest, dat het heeft teruggegrepen naar het erfgoed van kolonialisme, en thuislanden van enorm veel mensen onbewoonbaar heeft gemaakt, waardoor ze gedwongen worden om grenzen over te trekken en op zoek te gaan naar een beter leven."

“Het zijn net de mensen MET papieren die van zich moeten laten horen”

"Mensen die vervolgens naar een plek als België komen, zien hier al die historische rijkdom, die duidelijk vergaard is op basis van het Belgische koloniale verleden. Die historische gebouwen zouden er niet staan zonder de rijkdom die vergaard is als gevolg van het koloniseren van Congo, Rwanda en Burundi.”

“Het politiseren van de strijd van mensen zonder papieren vraagt organisatie om mensen samen te brengen. Uit ervaring in de VS kan ik zeggen dat na verloop van tijd de beweging van mensen zonder papieren een van de meest zichtbare bewegingen is geworden in het land. En als gevolg heeft het ook steun gekregen van een heel groot aantal mensen.”

Afschaffen van papieren

“Het gaat niet enkel om het politiseren van mensen zonder papieren, het gaat om het politiseren van de bredere bevolking hier in België, want het zijn net de mensen MET papieren die van zich moeten laten horen. Zij moeten het gezicht worden van de beweging, want je moet diegenen beschermen die dapper lijden als zij het slachtoffer zijn van de verschillende gevolgen van het immigratiebeleid."

"Kortom: de uitdaging is om een massabeweging op gang te brengen in heel België, in heel Europa, wereldwijd, die overal mensen oproept om de rechten van mensen zonder papieren te steunen. Misschien moeten we ook oproepen tot het afschaffen van papieren?! Waarom zijn documenten nodig?"

"Nu is burgerschap te bewijzen. Maar voor mij draait burgerschap om verbinding met andere mensen, om het bouwen van een gemeenschap die vrijheid omarmt, het gaat niet om het hebben van een identiteitskaart. Het gaat niet om dat stukje papier. Ik denk dat dat de uitdaging is waar we nu allemaal voor staan.”

Het gesprek met Angela Davis was een project van Théâtre National Wallonie-Bruxelles, Bruxelles Laïque et PAC (Présence et Action Culturelles), in samenwerking met Tribunal Russell sur la Palestine, le cinéma Palace.

Deze artikelreeks werd overgenomen van DeWereldMorgen.be. Lees ook deel 1 en deel 2.



Over de auteur:

Helenka Spanjer studeerde journalistiek aan de Fontys Hogeschool voor Journalistiek in Tilburg en daarna de master Internationale Betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam. Na wat freelance werk in de journalistiek en communicatie in Nederland kwam ze in 2014 in Brussel terecht voor een stage bij DeWereldMorgen.be. Nadien werkte ze twee jaar voor de jongeren-nieuwssite Newsmonkey, om in 2017 als journalist bij DeWereldMorgen.be terug te komen, dit keer in vaste dienst. Hier neemt ze de website onder handen als redactiemedewerker en gaat op pad om verhalen te maken over de meest diverse sociaal-maatschappelijke problemen waar mensen mee zitten.