Na zijn eerdere boek ‘Wie is bang van de islam’ is Selahattin Koçak terug met nieuw werk ‘Eigen volk eerst?’. Het leven van de SP.A-politicus leest als een ‘from zero to hero’-verhaal: hij schopte het van kompel in de Limburgse mijnen tot Beringse schepen. Als 16-jarige kreeg hij het advies om net als zijn vader mijnwerker te worden want als hoogopgeleide Turk zou hij weinig kans maken op de arbeidsmarkt. Koçaks talenten en capaciteiten gingen niet onopgemerkt voorbij en via bijscholing en opleiding timmerde hij aan de weg. Geboren en getogen in Beringen en zoals dat heet een actieve participant aan de samenleving, draagt Koçak nog steeds de stempel van allochtoon. Ter illustratie: een school die de 30/70-regel (30% allochtone en 70% autochtone kinderen) hanteert, weigerde Koçaks dochter in te schrijven. De directie vermoedde dat er thuis Turks wordt gesproken. Een slag in het gezicht voor –zoals hij zichzelf graag voorstelt- de integratie in levende lijve.
De slimste Turk op de Vlaamse tv onderzoekt in zijn boek hoe je dat precies doet autochtoon worden. Dat blijkt een niet voor de hand liggend proces te zijn. Hij mag op zijn kop gaan staan en het Belgische, het Vlaamse en het Limburgse volkslied achterstevoren zingen: als puntje bij paaltje komt, blijft Koçak een Turk (p.16).
Hij hamert op integratie – voor zowel nieuwkomers als de oude (slecht geïntegreerde) garde- waarbij taal en inburgering als basisvoorwaarden gelden. Koçak doet in zijn boek een poging om het zo vaak gebruikte – en hol geworden- begrip integratie in te vullen. Hij ziet zelfredzaamheid en actieve participatie aan de samenleving als essentiële elementen van integratie. Wat mij bijblijft in het boek is de introductie van de moraliteitstest voor nieuwkomers. Deze test zou nagaan of je je in Vlaamse kringen beweegt, of je Vlaamse contacten hebt, of je weet wat er zich vandaag afspeelt, hoe dit historisch gegroeid is en of je je niet terugplooit op je allochtone gemeenschap. Volgens de SP.A-politicus moet de Belgische nationaliteit het eindpunt van succesvolle integratie zijn. Welke plaats het socialistisch gedachtegoed in het verhaal heeft is niet duidelijk. Integratie gebeurt volgens Koçak individueel en niet in groep.
De liefde kan niet van één kant komen en daarom verwacht de auteur dat Vlamingen de multiculturele samenleving aanvaarden. Vlaanderen is geen monolithisch blok. Het wij-zij denken moet maar eens ophouden, geef allochtonen het gevoel erbij te horen. Het bestaan van verschillende culturen in Vlaanderen is een realiteit en met deze diversiteit leer je omgaan (bv. Islamitische eetgewoonten Uiteraard krijgt het Vlaams Belang krijgt een veeg uit de pan en ook Bart de Wever valt niet in de gratie bij Koçak. Van flower power progressieven die alles met de mantel der liefde bedekken, moet hij evenmin weten. Koçak kant zich tegen de idee van de mislukking van de multiculturele samenleving. Hoezo gefaald? Zijn er dan ooit duidelijke doestellingen geformuleerd door het beleid?
Het boek is een mengeling van persoonlijke ervaringen, kritiek op de integratiesector, uithalen naar politiek links en rechts, het op de vingers tikken van allochtonen als autochtonen en eindigt met 10 voorstellen. Kortom, een ambitieus werk. Het boek, heel toegankelijk geschreven, leest in een rotvaart, met veel thema’s – van integratie, de hoofddoek, Roma , godsdienst, criminialiteit, inburgering, gezinshereniging, verenigingsleven, onderwijs over asiel- die de revue passeren. Verschillende thema’s verdienen meer uitdieping want sommige passages neigen naar oppervlakkigheid. Door de grote toegankelijkheid van het boek vervalt Koçak soms in vereenvoudigde voorstellingen. Maar wil je een snelcursus inburgering van de zelfverklaarde verpersoonlijking van de integrratie, dan moet je bij Koçak zijn.
Selahattin Koçak
Eigen volk eerst?
Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts
256 blz. €22,50
ISBN 978 90 8931 212 9
