"Ons probleem is dat we, in dit land, geen meerderheden meer vinden" - Tim Pauwels, Politiek Journalist VRT
‘Dit land is zo gespleten tussen rechts en links, tussen de gemeenschappen, tussen het federale en het regionale niveau, dat het nog amper te besturen valt."- Béatrice Delvaux, Le Soir-hoofdcommentator
541 dagen heeft de regeringsformatie geduurd. Anderhalf jaar. De langste regeringsonderhandelingen in de geschiedenis van de democratie. Dat is, vandaag de dag, het meest typerend weetje over ons land. Dat moet betekenen dat we, op een of andere manier, speciaal zijn. Dat cijfer zegt alleszins veel meer over België anno 2011 dan de wafels, de frietjes of het abdijbier. Of Kuifje. Dat cijfer spreekt over een land met uiteenlopende meningen. Eerder dan een land zonder visie, zou ik denken aan een land met te veel visies. Een land waar er evenveel “profielen” zijn als “achtergronden”. Een land waar iedereen, afhankelijk van zijn standpunt, een eigen idee heeft over de weg vooruit en over mechanismen beschikt om dat idee openbaar te maken.
Dat lijkt me meer dan normaal in de Wereld, anno 2011.
Onze wereld is alvast anders dan, laat ons zeggen, honderd jaar geleden. Het is een wereld waarin low-cost luchtvaartmaatschappijen, het internet en de globale natuur van de markt de afstanden kleiner hebben gemaakt. Waarin migratiestromen wereldwijd een steeds belangrijker aspect van onze samenleving worden. Waarin we meer dan ooit de mogelijkheid hebben om bewust te zijn van de “anderen”. Het is ook een wereld waarin participatie meer dan ooit gesteund wordt door de technologische vooruitgang. Een wereld waarin ‘een stem hebben’ geen privilege meer ‘moet’ zijn. Waarin alle nuances, die er altijd zijn geweest, eindelijk in de schijnwerpers kunnen worden gezet.
België is geen uitzondering. Een relatief klein land met een relatief klein aantal inwoners, maar een land dat bruist van diversiteit. En ik heb het niet alleen over culturele of raciale diversiteit. Ideologische diversiteit, ook. Politieke diversiteit, uiteraard. Voor alle onderwerpen die ons dagelijkse leven inkleuren zijn er ontelbare manieren om er een oplossing voor te vinden. Over alle gebeurtenissen zijn er uiteenlopende meningen afhankelijk van de standpunten, sociale, culturele, politieke en professionele achtergronden, ervaringen en noem maar op. Het is normaal, denk ik, dat we in zo een land, zo’n grote inspanning moeten leveren om een regering te vormen. Het is al moeilijk om te kiezen tussen een brug of een tunnel in het vaak conflictieve Antwerpen.
Tim Pauwels heeft opzettelijk of toevallig het land in een zin samengevat, met de scherpte van een röntgenfoto: “Ons probleem is dat we, in dit land, geen meerderheden meer vinden” (link - 00:43).
Nu, ik vraag me af of dat een probleem is. In IT-taal: is that a bug or a feature? Is dat niet het gevolg van de natuurlijke evolutie van de wereld?
Aangezien we allemaal anders zijn, kunnen we niet langer veronderstellen dat de ‘consensus’ de basis van onze samenleving zal blijven. Of toch niet in de huidige vorm die het concept ‘consensus’ aanneemt. Het is in experimenten zoals de G1000 van David Van Reybrouck & co dat we de toekomst van de democratie zullen vinden. Ongetwijfeld met steun van de huidige technologie zal niet alleen de participatie, maar ook het proces zelf van beslissingneming bevorderd worden. En het is geen verrassing dat zo’n progressief initiatief in België van start is gegaan. Omdat dit land op zo’n speciale diversiteit kan rekenen als een van de meest typerende eigenschapen, kan ik me niet inbeelden dat er een betere reden bestaat om in België een nieuwe vorm van samenleving te ontwikkelen. België, een land zonder meerderheden. Een laboratorium voor politieke, etnische, religieuze, economische en ideologische pluraliteit.
Misschien is het tijd om te aanvaarden dat the times, they are a’ changing. De dictatuur van de meerderheid hoort bij het verleden. En dat is dé kans om vorm te geven aan een New World Order. Een inclusieve wereld van minderheden…
Zucht…
Dat klinkt heel mooi, maar het is in ieder geval niet waar. Waarom? Omdat deze droom vertrekt van een valse vaststelling van Tim Pauwels, namelijk, dat België een land is waar je geen meerderheden meer kan vinden. Dat is niet waar. En daarom klopt deze hoopvolle visie van een harmonieuze wereld ook niet. Want ondanks uiteenlopende meningen over kieskringen, kernenergie, pensioensleeftijden, bruggen, tunnels en noem maar op is er wel één kwestie waarvoor je in België een absolute meerderheid zal vinden.
De politieke impasse heeft veel meer dan 541 dagen geduurd. Na de federale verkiezingen van 2007 was het bereiken van een akkoord al zo goed als onmogelijk. Maar 120 dagen na de verkiezingen was er een eerste doorbraak: in de cynische woorden van The New York Times, “Belgians agree on one issue: Foreigners” ( link ). Sad but true.
Niet toevallig heeft Di Rupo een akkoord over asiel en migratie als laatste gelaten ( link ). Het was toch een makkie. En het werd bereikt, inderdaad, in amper vier uurtjes, zonder enige moeite. ( link ) En dat allemaal terwijl een migrantenzoon een pijnlijk lang en vaak vernederend onderhandelingsproces heeft volgehouden en zo het recht verdiend heeft om het land te regeren.
Hoewel er grote verschillen zijn over thema’s zoals werkloosheidsuitkeringen, brugpensioenleeftijd of kernenergie, willen – volgens statistieken van De Morgen [1] - 93% van de Vlamingen, 87% van de Walen en 84% procent van de Brusselaars strengere maatregelen over migratie. Dichter bij de Nationale Eenheid kan je gewoon niet geraken.
Als Maggie De Block tot een “correct en humaan asielbeleid” wil komen, zoals zij zelf zei in Radio 1 ( link ) zal zij het moeilijk hebben. Zij zal veel volk tegen haar hebben. Want het Belgisch asielbeleid is op dit moment niet “humaan” genoeg en het Belgische Volk (voor een keer kan je die term wel gebruiken) wil het alleen maar harder.
Dus ja, I have a dream. (Zucht).
-------------------------------------------------------
[1]: “Eensgezind over de taalgrens”. De Morgen, Maandag 6 december 2011.
Orlando Verde is geboren in Venezuela in 1977, maar woont in Antwerpen sinds 2001. Hij is informaticus van opleiding en schrijft en maakt films af en toe. Eigenlijk vertelt hij vooral graag verhaaltjes.
Eerdere publicaties: