Veel jonge mensen van allochtone afkomst hebben weer het gevoel dat ze wel degelijk iets kunnen veranderen. Al beseffen ze natuurlijk maar al te goed dat dat niet makkelijk is.
Op 1 maart ruilt Ico Maly de interculturele organisatie Kif Kif in voor de universiteit van Tilburg, waar hij als onderzoeker en docent aan de slag gaat. ‘Het is tijd voor de nieuwe generatie om de strijd verder te zetten’, zegt Maly, die tien jaar voor Kif Kif werkte waarvan vijf jaar als coördinator. ‘Ik heb er het volste vertrouwen in.’
Is het niet wat wrang dat u vertrekt op een moment dat het onbegrip tussen veel allochtonen en autochtonen groter lijkt dan ooit?
Ico Maly Ik geef toe dat de toestand er niet goed uitziet: jonge allochtonen gaan in Syrië vechten, er zijn verschillende aanslagen gepleegd en er is sinds 1989 een consensus gegroeid dat dé islam een probleem vormt. Maar daarnaast zie ik ook hoopgevende signalen, ontluikend verzet zoals de beweging Hart boven Hard of de topman van het katholieke onderwijs die van het hoofddoekenverbod af wil. Het besef groeit dat het debat en beleid van de laatste decennia alleen maar tot polarisering leidt. Steeds meer mensen vinden dat fenomenen zoals het protest van Pegida of de bezetting van en moskee in Nederland te ver gaan.
De bewustwording waar u het over hebt, is toch een uitgesproken links fenomeen?
Ico Maly Ja, maar dat maakt het niet minder belangrijk. Bij Kif Kif heb ik jarenlang het gevoel gehad dat we er alleen voor stonden, dat we geen bondgenoten hadden. Jarenlang deden ook linkse partijen mee aan het opbod om een steeds strenger beleid te voeren. Dat is nu eindelijk aan het veranderen. Groen en de PVDA nemen het nu echt op voor de multiculturele samenleving en ook bij de SP.A zien we dat iemand als Yasmine Kherbache een heel andere positie inneemt dan Patrick Janssens destijds.
Ook de allochtone gemeenschappen in ons land stelden zich in het verleden niet altijd even constructief op.
Ico Maly De onvrede en het gevoel van afwijzing zitten diep. In mijn beleving was de periode 2009, 2010 op dat vlak een absoluut dieptepunt. Jonge allochtonen hadden het gevoel dat ze niets aan de situatie konden veranderen en dus probeerden ze het ook niet meer. Ze plooiden zich op zichzelf terug: ze zochten een goede job of trokken naar het buitenland om daar carrière te maken. Ook die politieke apathie is aan het verdwijnen. Veel jonge mensen van allochtone afkomst hebben weer het gevoel dat ze wel degelijk iets kunnen veranderen. Al beseffen ze natuurlijk maar al te goed dat dat niet makkelijk is.
Twee jaar geleden kreeg u zware tegenkanting toen u het boek ‘N-VA. Analyse van een politieke ideologie’ publiceerde. Men verdacht u van partijdigheid.
Ico Maly Dat boek was mijn doctoraatsscriptie en het is een degelijk wetenschappelijk werk. Tot nog toe is er geen enkele inhoudelijke kritiek op geformuleerd. Maar als je over een politiek fenomeen schrijft dat vandaag speelt, zijn er onvermijdelijk politieke effecten. Vandaar dat ik politiek werd aangevallen.
Sommigen zagen uw boek net als een politieke aanval.
Ico Maly Nochtans heb ik er alles aan gedaan om dat te vermijden. Zo heb ik er heel bewust voor gekozen om het pas na de gemeenteraadsverkiezingen te publiceren. Wat sommigen daar ook van mogen denken.
ANN PEUTEMAN voor Knack Magazine 18 februari 2015
