Wie? Jongerenpartij (Groen) doorloopt momenteel een denktraject over Actief Pluralisme als jaarthema. Geen enkel debat wordt uit de weg gegaan, zowel binnen als buiten de partij.
Wat? Door normen en waarden eenzijdig op te leggen, dreig je bestaande verschillen juist te versterken in plaats van ze te overbruggen.
Beste Luckas,
Een goede week geleden verscheen een opiniestuk van jouw hand (DS 11/2) waarin je een pleidooi hield voor ‘de verdediging van ons waardepatroon’. Hoe meer stemmen hierover hun licht laten schijnen, hoe beter. Vanzelfsprekend lazen we met interesse jouw bijdrage. Maar ook met verbazing.
Vanuit Jong Groen hechten we net als jij erg veel belang aan bepaalde principes die aan de basis liggen van de manier waarop onze samenleving vorm krijgt. We houden vast aan het recht op vrije meningsuiting, aan principiële gelijkheid tussen man en vrouw, aan gelijke justitie. Maar met dit opiniestuk plaatsen we enkele kanttekeningen bij de manier waarop je deze verlichtingswaarden wil verdedigen. Het lijkt ons immers alsof je mensenrechten verwart met fysische natuurwetten, die onafhankelijk van plaats en tijd overal precies hetzelfde betekenen. We lichten enkele van je opmerkingen eruit:
“Het is geen uiting van racisme of xenofobie om hieraan te herinneren en van nieuwkomers te verwachten dat ze zich aan die ‘normen en waarden’ aanpassen.”
Zoals je weet, een samenleving is gebouwd op bepaalde afspraken en gedragscodes. Dat is maar goed ook. Maar in het maatschappelijk model dat ons zo genegen is - de democratie - betekent dit wel dat er steeds debat vooraf gaat aan het maken van beslissingen. In dat debat heeft iedereen het recht om het woord te nemen, en om een bepaalde positie te verdedigen. Dus ook om dominante opvattingen in vraag te stellen en opnieuw ter tafel te brengen. Voor Jong Groen is dit debat ontzettend belangrijk. Het vormt het hart van ons samenlevingsmodel. Doordat je een bepaalde waardenset als ‘de onze’ benoemt en die als een universeel geldend principe naar voren schuift, maak je datzelfde debat meteen onmogelijk. Dat is onterecht en zelfs gevaarlijk. Want op die manier snoer je mensen met een andere mening de mond op basis van een (historisch gegroeide) hiërarchische relatie en niet op basis van inhoudelijke argumenten en debat. Groepen met een andere opvatting worden zo aan de zijlijn gezet, nog voor de onderhandelingen van start konden gaan. Een samenleving waar dat systematisch gebeurt, die kan je gerust autoritair noemen. Dat kan ertoe leiden dat mensen zich niet betrokken voelen en zich afkeren van de samenleving, en dat moet jij – en met jou elke democraat - toch betreuren?
Een andere passage uit je stuk :
“Verlichtingswaarden moeten universeel zijn: als men pleit voor een gelijke justitie voor iedereen, dan kan men onmogelijk een parallelle rechtspraak dulden.”
Gelijke justitie, daar pleiten we met z’n allen voor, maar zowel ons samenlevingsmodel als justitie zijn veel complexer dan jouw uitspraak laat uitschijnen. In de rechtspraak is toch ook niet elk arrest hetzelfde, ook al staat dezelfde wetsbepaling ter discussie? Zoals een goede rechtspraak een evenwicht tussen de gelijkheid van eenieder voor de wet en een rechtvaardige oplossing voor alle partijen, zo willen wij ook in debat. Waarden en normen zijn het resultaat van wat een maatschappij binnen een bepaalde socio-economisch, politieke en culturele context belangrijk acht, en moeten dus steeds bediscussieerd kunnen worden.
Beste Luckas, laat er geen twijfel over bestaan. We houden samen met jou zelf ook vast aan bepaalde ‘verlichtingswaarden’. De uitdaging ligt er volgens ons echter in om, via dialoog, anderen te laten meestappen in het verhaal over deze principes. Daarbij willen we ons best doen om ook andere ideeën te onderzoeken en andere standpunten te begrijpen.
We trokken een maand geleden naar integratiecentrum Foyer in Molenbeek, om daar in debat te gaan met een groep jongeren die in een van de vele werkingen actief zijn. Het werd een bijzonder interessante dag, waarna Johan Leman zelfs prompt een artikel aan ons bezoek wijdde. Het was de eerste keer dat een politieke groep tot daar was gekomen. Terecht was hij daarover niet weinig verontwaardigd. Het is immers dààr dat het debat moet worden gevoerd en het wederzijdse begrip ontstaat. Vandaar: ga onbevangen in discussie met die andere groepen die ook deel willen uitmaken van onze gedeelde samenleving.
Beste Luckas, het wordt steeds beter. Op zaterdag 22 februari hebben we een themadag rond Actief Pluralisme in Mechelen. Er is academische inleiding, gevolgd door interactieve workshops met 3 middenveldorganisaties én een politiek debat om af te sluiten. We willen je graag uitnodigen om langs te komen en mee in debat te gaan. Wees welkom.
Hartelijke groeten
Jong Groen
