Het feit blijft dat muziek ons leven op één of ander manier beïnvloedt.
Op een zonnige woensdagnamiddag stap ik in de richting van het huis van Osama. Ik zie geen bel, dus klop ik op het raam. Door de glazen deur zie ik een klein meisje aankomen, ze doet de deur open en glimlacht naar me. Zimoura is de vijfjarige dochter van Osama Abdulrasol, muzikant en componist die gisteren de Cultuurprijs ontving van de Stad Gent.
Osama is een muzikant, componist en producer. Hij is in Irak geboren in de stad Babylon, maar groeide op in Karbala, de heilige stad. Toen hij elf jaar was, leerde hij muziek maken, en ontwikkelde zijn eigen muziektheorie. “Ik luisterde vroeger naar verschillende muziekgenres zoals jazz, Arabische en westerse klassieke muziek. Ik speelde gitaar, de oed (peervormige snaarinstrument), de harp en ik schreef mijn eigen muziek”.
Hoe ben je hier in Gent terechtgekomen?
Osama: Ik heb vier maanden in Antwerpen gewoond. Daarna nodigde een vriend van mijn broer mij uit om eens de stad Gent te bezoeken en te leren kennen. Ik was meteen verliefd en voelde mij direct thuis. Als je als vluchteling vertrekt vanuit je land van herkomst voel je je niet snel thuis in een andere stad. Maar in Gent had ik dat wel, daarom ben ik hier ook gebleven. Daarbij vind ik Gent heel mooi.
Hoe ben je in Gent in de muziekindustrie terechtgekomen?
Osama: Toen ik hier aankwam, ben ik meteen in de muziekindustrie terechtgekomen. Ik spreek Engels, dus was het voor mij wel makkelijk om te communiceren. Ik spreek nog altijd veel Engels, dit is mijn allereerste interview in het Nederlands.
In Gent heb ik een paar Turkse en Belgische muzikanten leren kennen die mij hebben geholpen om in de muziekwereld terecht te komen. Ik wilde nieuwe mensen leren kennen, nieuwe dingen en nieuwe stijlen uitproberen. Dit was net het interessante aan Gent. In Antwerpen miste ik dit gevoel, daarom vond ik het persoonlijk moeilijker om daar mijn weg te vinden.
Cultureel centrum met internationale muziek
Osama: Ooit heb ik zelf een cultureel centrum opgericht, het was een klein café waar internationale muziek werd gespeeld. Ik was toen vijf maanden in Gent en ik had opeens het idee om een klein intercultureel café te openen. Na vijf, zes maanden werd de Centrale opgericht en ben ik ermee gestopt. Het was tijd om een andere weg te nemen - ik ben wel blij met mijn beslissing.
Wat doet u nu in het leven?
"Nu ben ik veel bezig met muziek en componeren. Ik reis de wereld rond en geef concerten in Frankrijk, Colombia, Mexico en het Midden Oosten… Daarnaast produceer ik met andere muzikanten. Vroeger had ik een studio aan de Dampoortstraat in Gent. Maar nu is mijn nieuwe studio onder constructie [wijst naar zijn tuin]. Visueel ben ik ook veel bezig, met mixed media,schilderen en fotografie."
Wat betekent muziek voor u?
"Muziek heeft een heel grote impact in mijn leven, en ik denk dat dit geldt voor elk individu. Muziek is als water, wij kunnen niet zonder. Zelfs als je religieus bent - bijvoorbeeld als de Qoran gereciteerd wordt in de Islam, of de Adhan wordt opgeroepen… dan wordt dit op een heel speciale manier gedaan zodat het niet ééntonig wordt.
Door het te reciteren met een mooie stem, ga je dieper in op betekenis en ga je het ook beter verstaan. Voor mij is dat ook een soort van muziek.
Het hoeft daarom geen muziek te zijn die je graag hoort. Het feit is dat muziek ons leven op één of ander manier beïnvloedt. Diegenen die zeggen dat we perfect kunnen leven zonder muziek hebben dus gelogen [lacht]. Een ander voorbeeld is de natuur: als je in het bos zit en je hoort een vlaag wind, dan maakt dit een bepaald geluid. Wanneer er dan toevallig een dier voorbij komt, dan maakt dit ook een geluid. Als je deze twee geluiden samen neemt, krijg je een soort ritme. Dit is muziek: je begint met een basis en daarop bouw je verder.
Ik zie muziek als een soort natuur. Ze is groot en gevariëerd. Ik ben een heel spontane persoon en probeer dit ook over te brengen met mijn muziek. Mensen mogen het noemen zoals ze willen, ik componeer mijn muziek zoals ik mij op dat moment voel, en mijn doel is dat gevoel te delen met de mensen.
De Oed, de viool en dan de Qanoen
"Het instrument waarop ik nu speel, komt oorspronkelijk uit pijl en boog. Als je een pijl afschiet, krijg je een soort geluid door de trilling van de snaar. Toen er snaren aan toe werden gevoegd, werd het de harp. En uit de harp vloeiden andere instrumenten voort, zoals de Oed, viool en dan de Qanoen. Het is een typisch instrument dat niet alleen in Irak wordt bespeeld, maar ook in Turkije, Armenië en in Arabische landen."
Velen willen met hun muziek een boodschap overbrengen, is dit bij u ook van toepassing?
"Ja. Ik vind het zeer belangrijk om met mensen te werken van een andere afkomst. Ik heb ooit eens gespeeld op een benefiet waar een klein jongetje op het podium kwam, omdat hij iets te zeggen had. Ze gaven hem de microfoon en het jongetje begon te vertellen: ‘stel jullie voor dat er geen licht bestond? Dan zouden wij elkaars kleur niet zien. Waarom is er dan zoveel racisme in de wereld?’
Wat die jongen vertelde heeft mij diep geraakt want het was maar een klein jongetje en toch was hij er al op gefocust. Voor mij bestaat er geen kleur, maar een poster van mij als zanger kan misschien een inspiratie zijn voor anderen. Misschien gaan andere zangers of artiesten ook de stap durven zetten om hun ambities of dromen waar te maken. Ongeacht je cultuur of afkomst. Daarom vind ik communicatie zo belangrijk."
Het is heel interessant om met andere mensen te werken: Belgisch, Afrikaans, Arabisch, Indisch… noem maar op. En dankzij de technologie van tegenwoordig is het makkelijker om je te verdiepen in een andere cultuur. Als ik naar een Afrikaans liedje wil luisteren, dan typ ik dat in op Google of kijk ik op YouTube.
Ik heb ooit een project gedaan met Afrikaanse zangers uit Kameroen, waarbij we Sufi muziek en Gospel met elkaar hebben vermengden. De Sufi-muziek was voor de moslims en de Gospel voor de Christenen - dit brengt ons ook dichter bij elkaar. Het contrast was heel mooi, Voor het concert van morgen [12 december 2013 in De Centrale, red] heb ik zelf ook een Gospel liedje gecomponeerd.
Welke gevoel had u toen u wist dat u de cultuurprijs ging ontvangen?
In het begin dacht ik dat ze met mij aan het grappen waren, maar na drie minuten besefte ik dat ze het meenden. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het niet geloofde tot gisteren, toen veel vrienden en vriendinnen onder andere via Facebook steun toonden. Zelfs het concert is uitverkocht. Ik kan gewoon niet geloven dat er zoveel mensen zijn die dit speciale moment met mij willen delen. Het heeft mij doen beseffen dat het allemaal echt is. Daarom ben ik ook een beetje zenuwachtig. Ik hoop dat het goed zal verlopen, morgen moet ik goed uitgeslapen.
