Ik zal je moeten teleurstellen, Samira. En bij uitbreiding zal de hele politieke wereld dat moeten doen. Er is geen wet ter wereld die racisme kan wegtoveren.
Beste Samira,
Met aandacht heb ik je open brief gelezen. De voorbeelden die je geeft van openlijk racisme raken me diep. Net als jij walg ik er van wanneer een jonge vrouw wordt uitgescholden omwille van haar geloof of huidskleur. Of wanneer idioten “Alle makakken moeten dood” zingen op de tram. Net zoals ik walg van het verhaal van het homokoppel uit Borgerhout dat de stad ontvlucht is uit angst voor de idioten die hen dagelijks omwille van hun seksuele geaardheid bedreigden en bespuwden. Of het blonde meisje dat dagelijks verweten wordt een “hoer” te zijn omdat ze een rokje draagt. Mijn hart breekt als dit soort taferelen zich afspeelt in de stad waar we beiden, Antwerpenaren, verliefd op geworden zijn en van houden. Een liefde die ik geërfd heb en jij je eigen gemaakt hebt. Maar veel belangrijker: een liefde die we delen. En daar gaat het om.
Racisme, ongeacht of ze nu uitgaat van allochtonen of autochtonen, is een probleem in onze stad. Het verlamt ons allemaal. Als samenleving. Als mens. Net als jij word ik er soms moedeloos van als weer eens blijkt hoe onuitroeibaar racisme lijkt te zijn. Als schepen van diversiteit kan ik me die moedeloosheid echter niet veroorloven. Ik ben een politica. Eén van die mensen waar jij vandaag aan vraagt: geef mij mijn stad terug. Ik zal je moeten teleurstellen, Samira. En bij uitbreiding zal de hele politieke wereld dat moeten doen. Er is geen wet ter wereld die racisme kan wegtoveren. Het was er toen jij de stad nog als “de jouwe” ervoer. En het is er vandaag. Dat betekent niet dat we racisme als onvermijdelijk moeten beschouwen. Ik geloof oprecht dat niemand als racist wordt geboren. Het is een sluipend gif waar we allemaal aan blootgesteld worden en waar sommigen niet bestand tegen zijn. Het enige wat de politiek kan doen, is de doses beperken. Niet door de multiculturele samenleving te bejubelen en blind te zijn voor de problemen. Wel door die problemen te benoemen en ze aan de basis aan te pakken. Schoolverlaters zonder diploma en hoge werkloosheid bij allochtone mannen, is zo’n probleem. Net als nieuwkomers die het Nederlands niet machtig zijn en daardoor bij voorbaat kansloos zijn op de arbeidsmarkt. Ja, er zijn bazen die personeel weigeren omwille van hun achternaam. Dat valt niet goed te praten. Er zijn er echter veel meer die vruchteloos op zoek zijn naar gekwalificeerd personeel, maar het niet vinden. Laat staan dat ze zich zorgen maken om iemands afkomst.
Racisme bestrijd je niet alleen door er naar te wijzen en “schande” te roepen. Op dat vlak moet justitie zijn werk doen. Er is echter zoveel meer dat we zelf in handen hebben. Vandaag is 87% van de leefloners bij het Antwerpse OCMW niet in staat om Nederlands te spreken. Ze vormen ook een overgrote vertegenwoordiging in sociale woningen. Vaak ten kosten van senioren die ondanks een leven lang te hebben bijgedragen, op ellenlange wachtlijsten belanden. In onze gevangenissen zijn sommige nationaliteiten disproportioneel aanwezig. Willen of niet. Rechtvaardig of niet.
Dat zijn feiten die racisme in de hand werken. Daar kunnen we niet onderuit. We kunnen er gelukkig wel wat aan doen. Het beleid dat ik als schepen wil voeren, is er één dat de potgrond van het racisme wegneemt. Door mensen kansen te bieden om Nederlands te leren, de school af te maken, inburgeringstrajecten en jobopleidingen te volgen. Daar trekken we met dit college het grootste budget ooit voor uit. Maar het is een contract dat we met de burger aangaan. Het is de verdomde plicht van de politiek om kansen en tweede kansen te bieden. Maar mensen hebben ook de plicht om ze met twee handen vast te grijpen en zichzelf een beter leven te garanderen. Dat is de enige manier om racisme de wortel aan te pakken en het alle argumenten te ontnemen.
Want belangrijker dan wat racisme is, is wat het niet is: een excuus om de eigen verantwoordelijkheid te ontlopen. Een schild waarachter mensen zich kunnen wentelen in een slachtofferrol. Pas wanneer wij opgeven, heeft het racisme gewonnen. Zo ver wil ik het niet laten komen. Uit liefde voor mijn stad en voor al zijn bewoners. Een liefde die ik met je wil blijven delen.
>>> Lees de reactie van Ico Maly op deze brief van Homans: Racisme à la Homans: de schuld van het slachtoffer.
>>> Deze brief is een antwoord op een brief van Samira Azabar (Motief vzw, BOEH) eerder deze week: 'Antwerpen, ik hou van u, ik walg van u' (een reactie op een Brief van Riadh Bahri (Een))
>>>> Lees hier het Kif Kif dossier 'Racisme is...' [Racisme is een schending van de mensenrechten, geen relatief begrip dat zogezegd als excuus voor eigen mislukking wordt misbruikt. Om dit nogmaals duidelijk te maken lijsten we in dit dossier enkele getuigenissen op]
