[Recensie] Minaretten van Damascus

Een man in traditionele klederdracht uit 1001 nachten speelt eentonige Arabische muziek op zijn bamboefluit. Het geeft een gastvrij gevoel aan de mensen die naar dit toneelstuk komen kijken. Je hoort vaak Arabisch (met Nederlandstalige ondertiteling) maar het grootste deel van het stuk wordt in het Nederlands gespeeld. De verhaallijnen in dit toneelstuk gaan over (over)leven in de oorlog en hoe wreed en gevaarlijk dat is. Ongeacht of dat over W.O.II of de huidige oorlog in Syrië gaat.

Hoshang is een vluchteling uit Syrië. Hij is in België terechtgekomen. Hier leert hij Eric en Oma Paula kennen. Oma Paula ontfermt zich over deze vreemdeling. Eric leert hem Nederlands. Oma Paula vertelt Hoshang over W.O.II. Haar herinneringen zijn even erg als die van Hoshang en beide mensen hebben er een trauma aan overgehouden. Toch zetten ze door om hun leven aangenamer te maken. Oma Paula adviseert Hoshang om de roman 'De verwondering' van Hugo Claus te lezen. Dat helpt hem om zijn frustraties van de oorlog te verwerken. Ook schrijft hij zelf gedichten in zijn nieuwe taal over vrede. Hij schrijft eerst teksten in het Arabisch en daarna vertaalt hij die naar het Nederlands via een gratis vertaaldienst op internet zoals Google Translate. Of die vertaling klopt, laat ik in het midden. Zijn gedichten komen mooi over in beide talen en hij is een goede voordrager.

Het toneelstuk is voor het grootste deel een monoloog, want meer dan de helft van de tijd is Hoshang aan het woord en vertelt hij over de oorlog, zijn gedichten en ontmoetingen. De mensen die hij ontmoet, komen af en toe bij hem in het toneelstuk terecht als ze iets over zijn leven vertellen. Ook geven die nevenpersonages zijn herinneringen aan hem door, door het visueel voor te stellen met verschillende voorwerpen die met zijn leven te maken hebben zoals o.a. een gebedskraal die zowel bij de islam als bij het katholisme voorkomen.

Hoshang kan zich goed inleven in zijn rol en heeft tijdens heel het toneelstuk een boeiende verhaalstijl, omdat de voorwerpen die erbij komen het verhaal beeldend sterk maken. Hij spreekt duidelijk en traag en dat is verstaanbaar. Ook de andere personages in het toneelstuk doen hetzelfde en zetten puike acteerprestaties neer, ondanks dat het geen bekende acteurs zijn. Het gebruik van Arabisch in het toneel, maakt het stuk realistischer en schept een beter beeld over het leven en de cultuur in het Midden-Oosten. Toch komt het stuk verstaanbaar over voor beide culturen want het is begrijpbaar en inleefbaar voor iedereen. Ook voor diegenen die de actualiteit rond dit thema niet op de voet volgen.

Minaretten van Damascus speelt nog 9 en 23 maart om 15u in de Atlas in Antwerpen.