‘Nuff Said behoeft geen inleiding. Iedereen is er al eens geweest, is een vaste klant of weet ten minste waar het over gaat. Het meest succesvolle interculturele initiatief van ons cultuurlandschap viert tien jaar bestaan. Lange tijd was ‘Nuff Said zelfs het enige ontmoetingsmoment voor een divers programma én een publiek dat overeenkomt met de demografische realiteit van onze steden.
De atypische drijvende kracht achter dit succesverhaal is Mourad Bekkour, een onorthodoxe cultuurwerker met een eerlijke toewijding voor comedy, jazz, literatuur en de maatschappij. Hij is geen bekende Vlaming, geen spotlight figuur. Gewoon, een gedreven, hardwerkende jongeman. “Het begin was moeilijk,” herinnert Bekkour zich. “Je weet niet waar je moet zijn voor subsidies, je moet partners zoeken, je hebt geld nodig… Zelfs als iedereen een project kan indienen en onafhankelijke commissies daarover oordelen, zorgen meerdere factoren voor een ondemocratisch proces.”
Gaat het beter, tien jaar later?
Na een paar jaar weet je hoe je ermee kunt omgaan, maar in het begin is het een doolhof. Het proces is ontworpen voor mensen met een specifieke opleiding en achtergrond. De beschikbare informatie is niet voor iedereen duidelijk en het proces is niet flexibel: je wordt voor details afgestraft. Na tien jaar is het nog altijd gokken: krijgen we iets of niet? Je zou denken dat men na tien jaar persaandacht en uitverkochte edities al weet wie je bent en wat je doet, maar te vaak zijn beoordelaars niet op de hoogte van nieuwe dingen of dingen die buiten het klassieke vallen en nemen ze ook niet de moeite om te gaan kijken.
Hoe is het begonnen, eigenlijk?
Het was op dat moment een ‘’raar concept”. Bij een cultuurhuis mocht ik proberen als ik zelf het geld bijeen kon krijgen. Een ander huis was bereid om twee edities bij hen te organiseren. Toen kreeg ik een email: ik mocht bij een kunstenorganisatie werken en ‘Nuff Said zou een deel worden van mijn job. Dat heb ik twee jaar en half gedaan. De omstandigheden waren niet ideaal, maar ik was er zo gepassioneerd over, ik wilde het zo graag lanceren, ik vond het zo plezant… We zagen vanaf de eerste editie hoeveel potentieel het had en het was zó belangrijk dat dat kon groeien…
De formule is niet veel veranderd.
Het niveau is hoger, wij zijn bekender, vroeger moest ik mensen gaan overtuigen om te spelen op ‘Nuff Said, nu krijg ik emails van mensen die graag op het programma willen staan. Maar de formule is uiteraard niet veranderd. Het idee was vanaf het begin een combinatie van muziek, comedy en woord geïnspireerd door programma’s zoals Raymann, Dave Chappelle's Show, Def Poetry Jam, comedy shows en series. Ik hield zelf van hip hop, funk en jazz, dat is het resultaat van tien jaar als jobstudent achter de bar van het Zuiderpershuis. Ik heb in die periode veel gezien. Er kwamen filosofen en dichters aan de toog hangen. Mijn collega’s waren beeldhouwers, muzikanten, architecten in spe. Ze waren ook iets ouder en de meeste waren zelfs al jaren afgestudeerd. Ik heb enorm veel van hen geleerd. Ik heb bedrijfskunde gedaan en communicatiebeheer gevolgd in Antwerpen, maar de beste opleiding voor mij was het Zuiderpershuis.
Hoe meer tijd je over iets kan babbelen, hoe minder tijd er over blijft om er iets aan te doen.
Ondertussen bestaat de vaste programmatie van het Zuiderpershuis niet meer. Is de sector veel geëvolueerd in de voorbije tien jaar, op vlak van diversiteit?
De pioniers van 10 jaar geleden – ccBe, Arenberg en KVS – doen nog altijd pionierswerk. Maar cultuur is de sector waarin het meest wordt gebabbeld over diversiteit en waar er het minst mee wordt gedaan. Ik heb een hekel aan die vergaderingen. Het lijkt bijna een tactiek: ‘wij zijn er mee bezig, wij zijn er mee bezig’. Hoe meer tijd je over iets kan babbelen, hoe minder tijd er over blijft om er iets aan te doen. Iedereen weet dat het belangrijk is. Er is genoeg talent, er zijn genoeg initiatieven, er zijn genoeg partners. Er is ook een gigantisch publiek, want Antwerpen is binnenkort een majority-minority stad. We hebben alles! Je moet het gewoon doen! Maar het gaat ook over macht en macht delen met anderen.
‘Nuff Said is ook op een bepaald moment een tv-programma geweest.
Die programma’s werden opgenomen in het najaar van 2013 en uitgezonden in het voorjaar van 2014. Het waren vier edities, maandelijks opgenomen. Dat heeft gezorgd voor meer zichtbaarheid en daarom is ‘Nuff Said regelmatig ook aanwezig in Genk, Gent en Turnhout. Maar het was niet ideaal voor het publiek – dat nog altijd voor hun tickets moest betalen, om deel uit te maken van het decor. Die opnames waren heel complex: drie vrachtwagens met materiaal. Vijftig man aan het werk. Kabels. Lichten. Er was budget voor de captatie, maar er was geen budget voor de show. We wilden ook filmpjes maken (zoals het hilarische ‘Sorry’-filmpje van Erhan Demirci), reportages, vox-pops. We hebben de tv-ervaring verrijkt met interviews. Maar met zulk beperkt budget was dat niet vol te houden.
Jammer, want onze tv-wereld heeft ook nood aan diversiteit.
We hadden ook ideeën voor tv-formats, maar dat is ook een vergelijkbaar verhaal: er is potentieel, talent, urgentie, budget, ze hebben de opdracht en ze spreken constant over diversiteit.
Ook in onze media is er amper verandering geweest in de voorbije tien jaar.
Af en toe krijg je nog eens een uitnodiging om daarover te gaan praten. Dan moet je voor de zoveelste keer daar tijd voor maken, naar daar gaan, verlof nemen, babysitter fiksen, ’s avonds, tijdens ramadan, op iftar-tijd – dat zegt al genoeg. Ik heb concrete bezigheden. Willen ze iets doen? Graag, laat ons iets doen.
Jullie vieren het eerste decennium met een openluchtfestival. Wordt het een soort best of?
Het is een festival, dus poëzie en comedy vallen weg. Overdag, in het openlucht, is het meer een familiefeest geworden. Er is meer live muziek en er komt ook dans bij. Maar ook een springkasteel, kinderanimatie en foodtrucks. En gratis ijsjes (lacht).
Belangrijk.
We verkennen nieuwe domeinen. Als het festival een succes wordt, zullen we het nog eens doen. Alles hangt af van het publiek. En tot nu toe kunnen we niet klagen. We krijgen de erkenning van heel veel mensen die snappen wat we doen en het ook appreciëren. Mensen die komen kijken en anderen meebrengen en daar ook over spreken. We hebben nooit het geld gehad om hard in te zetten op promotie. We rekenen op hun steun voor onze nieuwe projecten. Het festival, maar ook meer ontmoetingsmomenten met de artiesten die bij ons komen optreden. Alles kan.
Op zondag 24 juni viert ‘Nuff Said 10 jaar bestaan met een gratis familiefestival ism Cultuur Centrum Berchem en District Berchem. feest ‘Nuff Said in het De Villegaspark in Berchem.
Van 11 tot 21 uur in De Villegaspark, Berchem, met optredens van SLM (BE), 47SOUL (PAL), Bocafloja (MEX), Poetic Pilgrimage (VK) en BRZZVLL (BE). DJ’s, dans, foodtrucks en kinderprogrammatie.
Meer info: http://www.ccbe.be/nl/event/45290/open-air-in-berchem
