Duizend keer belangrijker dan de discussie over wie er begonnen is, is de vraag wie de moed heeft om de geweldspiraal te doorbreken en echt te investeren in een duurzame vrede!
Eva Brems: De EU en Amerika kunnen in het Gaza-conflict tonen waarom ze een vredesprijs ontvingen. Brems is volksvertegenwoor-diger voor Groen en hoogleraar mensenrechten aan de UGent.
Duizend keer belangrijker dan de discussie over wie er begonnen is, is de vraag wie de moed heeft om de geweldspiraal te doorbreken en echt te investeren in een duurzame vrede!
Tientallen doden vielen er de voorbije dagen al in het jongste conflict rond Gaza. De Egyptische president Morsi probeert een bestand te bemiddelen, en ook de Franse minister Fabius stapte op het vliegtuig naar Israël - hiermee de rol van Catherine Ashton usurperend, en het vermoeden wekkend dat de EU-lidstaten niet op één lijn staan over de gewenste aanpak.
Dat weerhield Lady Ashton er nochtans niet van, om net als de VS, een eenzijdig discours te voeren over het conflict. De baas van het buitenlands beleid van de EU houdt Hamas en de Palestijnse fracties in Gaza eenzijdig verantwoordelijk : "De raketaanvallen door Hamas en andere groepen in Gaza veroorzaakten de huidige crisis", zo luidde het in een mededeling. Maar is de realiteit wel zo eenduidig?
Laat me eerst in de scherpst mogelijke termen het afvuren van mortieren en raketten naar Israël door Hamas en andere radicale groeperingen veroordelen. Maar in het Midden-Oosten bestaat er geen zwart-wit. En zolang onze wereldleiders niet in grijstinten leren schilderen, zal vrede daar niet dichterbij komen. Voor de moorddadige geweldspiraal is er meer dan één verantwoordelijke partij.
Oorzaak is gevolg
Aanleidingen en oorzaken voor de opflakkering van het geweld zijn er genoeg, en aan feiten in het Midden-Oosten kun je verschillende lezingen geven. Wie verantwoordelijk is voor de laatste ronde geweld in Gaza is een verhaal van de kip of het ei. Even belangrijk als het aanbrengen van deze nuance, is wat we hiermee aanvatten voor de toekomst. Overheden hebben de plicht om hun burgers te beschermen, maar ook om verder lijden te vermijden en de cyclus van geweld te doorbreken. Op dat vlak laten beide oorlogsvoerende partijen nog altijd kansen liggen.
De Europese Unie en de Amerikaanse president hebben allebei recent een Nobelprijs voor de Vrede ontvangen. Nu meer dan ooit moeten ze in Israël/Palestina tussenbeide komen op een manier die hun Nobelprijs eer aandoet. Ze moeten helpen om de vechtende partijen op korte termijn tot een wapenstilstand brengen en meteen starten met een hervatting van de vredesonderhandelingen. Want het bereiken van die lang gezochte tweestatenoplossing is de meest duurzame manier om het Israëlisch-Palestijnse conflict in al zijn facetten te stoppen. De krijtlijnen van zo'n akkoord zijn gekend, wat ontbreekt is politieke moed om de beslissingen te nemen.
Palestijnse hoop
In deze sombere dagen weiger ik fatalistisch te zijn. Vanuit Palestijnse hoek kwamen de voorbije dagen ook hoopgevende signalen. Met name van de leider van Fatah, Mahmoud Abbas. Op korte tijd uitte hij zijn eigen getemperde verwachtingen wat betreft het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen naar Israël - een grote mentale stap - én liet hij de aloude Palestijnse eis vallen dat bevriezing van de kolonisatie door Israël een voorwaarde zou zijn om aan de onderhandelingstafel terug te keren.
Ik hoop dat de Israëlische premier Netanyahu, die over negen weken opnieuw verkozen wil worden, deze signalen alsnog positief beantwoordt. Duizend keer belangrijker dan de discussie over 'wie er begonnen is' en wie de meeste schuld draagt, is de vraag wie de moed heeft om de geweldspiraal te doorbreken en echt te investeren in een duurzame vrede. Het is op dat scenario dat de Europese en Amerikaanse interventies zich moeten richten.
