Vandaag wordt in de plenaire vergadering van het Vlaams parlement de meerderheidsresolutie gestemd betreffende sensibilisering, preventie en handhaving inzake discriminatie op de arbeidsmarkt van personen met een migratieachtergrond. Een hele mond vol. ‘Helaas is de inhoud van de resolutie zwaar onvoldoende om de doelstelling te realiseren,’ meent Hakim Benichou woordvoerder van het actieplatform #praktijktestennu.
Waarom zou men praktijktesten door de overheid nodig hebben? Niet om een heksenjacht te voeren. Niet omdat dit het enige handhavingsinstrument is. Wel om de gigantische en beschamende discriminatie op onze arbeidsmarkt effectief een halt toe te roepen. Wel omdat zelfregulering en sensibilisering noodzakelijk, maar niet voldoende zijn. Wel om bij de vele werkzoekenden met een migratieachtergrond het vermoeden van discriminatie weg te werken. Wel omdat werkgevers die niet discrimineren niets te vrezen hebben. Integendeel, werkgevers kunnen pronken met de resultaten van praktijktesten door inspecties op een arbeidsmarkt waar steeds meer werknemers van vreemde afkomst zijn.
Geen stok achter de deur
Praktijktesten door de overheid maken geen deel uit van de meerderheidsresolutie. Nochtans bewijzen academische en maatschappelijke praktijktesten keer op keer hoe hardnekkig het probleem van discriminatie is. ‘Iemand die bewust discrimineert hoeft niet bang te zijn om tegen de lamp te lopen, want de stok achter de deur ontbreekt volledig in de meerderheidsresolutie. Een zoveelste kans is gemist en men kan niet zeggen dat men het niet wist,’ stelt Hakim.
In februari van dit jaar is het Vlaams parlement wakker geschud om discriminatie aan te pakken. De maatschappelijke praktijktesten van het Minderhedenforum legden ernstige discriminatie bij publieke en private dienstenchequebedrijven bloot. Op 28 mei is op basis van grondig juridisch onderzoek door Eubelius duidelijk gemaakt dat Vlaanderen de bevoegdheden in handen heeft om discriminatie aan te pakken. Praktijktesten door overheidsinspecties zijn mogelijk indien daar een reglementair kader voor wordt uitgewerkt. ‘Het is onbegrijpelijk dat men de hand niet aan de regelgevende ploeg durft te slaan terwijl rapport na rapport discriminatie op onze arbeidsmarkt vaststelt’ vindt Hakim.
Bezorgdheid zonder meer
Begin oktober hebben bezorgde burgers politici ‘gebombardeerd’ met mails om werk te maken van een reglementair kader voor praktijktesten. De meerderheidspartijen hebben sindsdien allemaal op de mails gereageerd. Wat opvalt is de gedeelde bezorgdheid om discriminatie aan te pakken en de participatie van mensen met een migratieachtergrond op de arbeidsmarkt te verhogen. Maar deze bezorgdheid wordt in de meerderheidsresolutie dus niet vertaald in meer dan sensibilisering en zelfregulering. ‘Het valt op dat de N-VA mordicus tegen praktijktesten door de overheid is, maar dat Open VLD en CD&V hierin verder willen gaan. Helaas zijn ze daar niet in geslaagd,’ concludeert Hakim.
N-VA: ‘Wij blijven evenwel overtuigd dat praktijktesten door een inspectiedienst van de overheid geen zinvolle bijdrage leveren tot de gewenste mentaliteitswijziging en beoogde verhoogde werkzaamheidsgraad bij allochtonen. Dergelijke praktijktesten leiden tot verdere polarisering en blijven juridisch hoogst betwistbaar.Een mentaliteitswijziging leg je niet op bij wet, maar bereik je door aan de basis te werken aan bewustwording en vertrouwen.’
Open VLD: ‘Na twee jaar evalueren we ten gronde. Indien blijkt dat de resultaten niet voldoen, dringt een bijsturing van de regelgeving zich op. Tot bewijs van het tegendeel, gunnen we de sectoren echter de mogelijkheid om een brede aanpak van zelfregulering uit te werken, waarin praktijktesten perfect mogelijk blijven.’
CD&V: ‘Wat betreft de strijd tegen discriminatie, is een van onze voorstellen steeds het gebruik van praktijktesten, meer bepaald mystery calls, geweest. Dit kan voor onze partij het sluitstuk vormen van een versterkt anti-discriminatiebeleid.’