Youssef Kobo dient ontslag in als kabinetsmedewerker bij Brussels staatssecretaris Bianca Debaets. Het was gisteravond even groot nieuws, en vanmorgen was het enkele commentaren waard, van onder meer Joël De Ceulaer. Het was een onnozel grapje van drie jaar geleden dat Kobo de das omdeed. Een facebookstatus uit 2013 waarin sarcastisch werd gesuggereerd om Gaia-leden in plaats van schapen te slachten.
Officieel luidt het dat Kobo na “een hartig gesprek” besloot om zelf op te stappen. Dat valt te betwijfelen. Maar of Kobo nu al dan niet zelf opstapte is eigenlijk van secundair belang. Feit is dat er een situatie gecreëerd werd om de positie van Kobo onhoudbaar te maken. En dat was het werk van N-VA en enkele welwillende journalisten.
'Doodsbedreiging'
Een kleine reconstructie. In een interview dat eind juli gepubliceerd werd in Joods Actueel, lanceert Bart De Wever een eerste aanval op Kobo. Hij zei onder andere: “"Ik wil er wat CD&V betreft geen partijpolitiek steekspel van maken maar ik heb ook met grote ogen gekeken naar de rekrutering van Kobo. Hij noemde mij 'de patroonheilige van alle racisten'. Zo zie je op de duur welke vrienden je hebt.”
Het was vrij ongezien. De partijvoorzitter van de machtigste partij in Vlaanderen die een gerichte aanval lanceert op een vrij onbekende medewerker van een lokale politica. Een gerichte aanval bovendien, die goed voorbereid was. Kobo is een intens gebruiker van sociale media en post meerdere updates per dag op Twitter en Facebook. Het feit dat De Wever tijdens het interview een post uit 2015 kan parafraseren, wijst erop dat er al research verricht was door medewerkers van N-VA en dat er actief gezocht werd naar posts die Kobo konden beschadigen.
De aanval van De Wever was het startschot voor een aanhoudende campagne tegen Kobo. Die campagne sluimerde vooral op sociale media, en werd actief aangevuurd door N-VA-medewerkers. Michael Lescroart bijvoorbeeld, ex-woordvoerder van Liesbeth Homans en huidig woordvoerder van Fons Duchateau, had er duidelijk genoegen in om zijn pijlen te blijven richten op Kobo. Er werd heel actief gezocht in zijn posts op sociale media:
Het was vermoedelijk die zelfde Michael Lescroart die ook de meeste recente aanval op Kobo georchestreerd heeft. De vermeende post over Gaia dook immers op in een twitterdiscussie tussen Duchateau en Kobo:
Het is dus heel waarschijnlijk dat Lescroart de bewuste post van Kobo tipte aan Duchateau, die vervolgens binnenkopte. Het Nieuwsblad raapte het relletje op Twitter op en maakte van de grap van Kobo meteen “een doodsbedreiging”. De rest van het verhaal kennen we.
Broodroof
Het geval Kobo is geen unicum. Het maakt deel uit van een sinds enige tijd gebezigde strategie van N-VA om linkse, tegendraadse opiniemakers te discrediteren en te intimideren. Dat gebeurt voornamelijk via sociale media. De acties zijn georchestreerd en gericht op het ten val brengen van de personen of organisaties in kwestie. Het uiteindelijke doel is steeds om mensen van hun stoel te duwen, de subsidiëring van organisaties in vraag te trekken of om personen te criminaliseren.
Ook Kif Kif werd de voorbije dagen hard aangepakt omwille van een emotioneel beladen stuk dat van Facebook geplukt werd. Meteen werden de subsidies die de organisatie ontvangt in vraag getrokken. Marius Meremans, die voor N-VA zetelt in de commissie voor Cultuur, Sport, Jeugd en Media deed vrolijk mee:
Piet De Zaeger, algemeen directeur van N-VA, ondersteunde de aanval op Kif Kif:
En ook fellow travellers van N-VA, zoals Maarten Boudry, sprongen meteen mee op de kar:
Opnieuw wordt een organisatie, en de mensen die ervoor werken dus rechtstreeks bedreigd met broodroof. Louter omwille van een standpunt dat wordt ingenomen.
Lippendienst
Viroloog Marc Van Ranst krijgt er vaak van langs door N-VA. Niet de opinies die Van Ranst verspreid, maar wel zijn positie als wetenschapper wordt constant in vraag gesteld. Van Ranst is trouwens niet de enige wetenschapper van wie de ‘wetenschappelijkheid’ betwist wordt. Soms wordt het ook gortiger dan dat zoals uit onderstaande tweet blijkt. Antoon Devaere is een ondervoorzitter van een N-VA-afdeling.
Ook de wetenschappelijkheid en deontologie van Bea Cantillon werden betwist toen ze naar buiten kwam met de resultaten van een studie over de hervorming van de kinderbijslag. In primetime op Radio 1 zei Geert Bourgeois over Cantillon: “'Wat ik mevrouw Cantillon kwalijk neem, is dat zij de hervorming begeleidde, dat zij voor ons berekend heeft dat het armoederisico daalt, en dat ze nu als eerste, ondanks een vertrouwelijkheidsclausule, naar buiten treedt om het systeem af te schieten. Ik vind dat deontologisch niet correct.'” Opnieuw: deontologie, op de vrouw spelen, de positie van de persoon in kwestie aanvallen en niet ingaan op inhoudelijke argumenten.
De lijst van mensen die het slachtoffer werden van N-VA-intimidatie is lang, onrustwekkend lang. Denk bijvoorbeeld ook aan de gecreëerde hetzes tegen de VRT, tegen De Standaard of een columnist als Dyab Abou Jahjah. Annick De Ridder schreef op 25 oktober 2014 op haar blog: “Vlaming, zeg massaal uw abonnement van De Standaard op. Maak duidelijk dat u dit niet pikt. Dat u objectieve berichtgeving met pittige opinies en duidingen verwacht, maar geen lippendienst aan extremisten. Vlaamse bedrijven, stop met adverteren in De Standaard. Maak duidelijk dat ook jullie dit niet pikken. Dat jullie wensen te investeren in een krant die aan nieuwsgaring doet, niet in een krant die mee de oproep lanceert ons economisch weefsel te vernietigen en onze samenleving plat te leggen."
Macht
De N-VA is een partij die het debat niet aangaat, maar mensen uit het debat probeert te duwen door middel van intimidatie. Op zich valt dat allemaal onder de vrijheid van menigsuiting. Activisten gaan bijvoorbeeld ook soms oproepen tot een boycot van een instantie of een medium, of gaan het ontslag van deze of geen politicus eisen.
Maar er is wel een belangrijk verschil hier. N-VA is de machtigste partij van Vlaanderen, een partij die achter vele knoppen zit en uit wiens hand het gros van de media eet in de vorm van nieuwsfeitjes of exclusieve interviews. Het is die combinantie van macht en intimidatie die zorgen moet baren en flirt met de grenzen van wat democratisch is. Democratisch verkregen machtsposities worden misbruikt om het partijbelang boven het algemeen belang te verheffen. Als diezelfde partij dan ook nog te pas en te onpas pleit voor het morrelen aan de rechtstaat, dan wordt het pas helemaal zorgwekkend.
Dit artikel verscheen eerder op de website van De Wereld Morgen.
