De sfeer die je daar voelt, is nergens mee te vergelijken. Je staat middenin de woestijn, het weer is schitterend, de vrouwen zijn prachtig en de muziek is grandioos. Maar tegelijkertijd zitten zestig kilometer verderop mensen achter een muur, hun vrijheid ontnomen.
Van 20 tot 22 april loopt in het Kievitsnest in Antwerpen The Taste of Freedom. Fotograaf en journalist Jan Beddegenoodts trok acht maanden naar Israël en tekende het verhaal op van ravende Israëli’s en protesterende Palestijnen. Op de expo wordt Beddegenoodts’ documentaire gedraaid.
Vrijheid is altijd de rode draad geweest door Beddegenoodts’ reizen. De fascinatie voor het streven naar vrijheid is ook wat hem in Israël bracht. Als globetrotter wilde hij het conflict ‘voelen’ in plaats van er enkel over te lezen.
Acht maanden lang werkte hij als onafhankelijk journalist aan twee projecten. We Are Nabi Saleh brengt het portret van een Palestijns dorp aan de Westelijke Jordaanoever, dichtbij Ramallah. De lokale waterbron werd twee jaar geleden ingepalmd door Joodse bewoners van een nabijgelegen nederzetting. Sindsdien wandelen de oorspronkelijke bewoners dagelijks een protestmars naar de nederzetting.
In The Taste of Freedom zocht Beddegenoodts twee verschillende werelden op. Overdag nam hij deel aan de Palestijnse protesten, waarbij rubberkogels en traangas eerder regel dan uitzondering zijn. De nachten bracht hij door in de Israëlische woestijn, ravend tussen een massa jongeren, die allen schijnen te zoeken naar hun eigen vrijheid.
Unieke uitlaatklep
Raves zijn in Israël een uitlaatklep voor veel jongeren. In een staat waar dagelijks protesten zijn, waar een verplichte legerdienst is en continu conflicten zijn, is die uitlaatklep voor veel jongeren welkom. Mensen dansen alsof het morgen met de wereld afgelopen kan zijn. “Na 48 uur die beat horen en beseffen dat je met vijfduizend anderen in het midden van de woestijn staat, dat is machtig.”
Beddegenoodts vindt de Israëlische raves uniek. “De sfeer die je daar voelt, is nergens mee te vergelijken. Je staat middenin de woestijn, het weer is schitterend, de vrouwen zijn prachtig en de muziek is grandioos. Maar tegelijkertijd zitten zestig kilometer verderop mensen achter een muur, hun vrijheid ontnomen.”
Verander de wereld, begin bij jezelf
De ravende Israëli’s zien soms ook geen uitkomst meer uit de moeilijke situatie waarin hun land is terechtgekomen. Toch proberen ze een steentje bij te dragen aan een mogelijke oplossing. “Ik begrijp het wel. Je wordt in Israël geboren, groeit daar op, gaat in legerdienst; de Israëlische identiteit zit bij je ingebakken. Maar de ravers handelen volgens de idee dat de wereld veranderen bij jezelf begint. Ze willen liefde verspreiden en zo de wereld verder helpen. Ze protesteren niet meer maar willen gewoon hoelahoeps en vrede verspreiden.” Palestijnse jongeren hebben niet de vrijheid die Israëlische jongeren kennen. Zij kunnen niet zonder toestemming op reis, mogen niet naar Jeruzalem en kunnen de zee niet zien. De ongelijkheid is schrijnend.
Palestijnse openheid
“In Palestina is het makkelijk om over politiek en conflict te praten. Mensen daar voelen dat hen onrecht wordt aangedaan en willen daarover praten. Ze willen dat de wereld hun verhaal hoort en hebben weinig te verliezen. Een vrouw met twee zonen in de gevangenis en haar man die gedood werd tijdens de tweede intifada, wil daarover vertellen. Het is alles wat ze nog kan doen.”
In Israël ligt het moeilijker. “Zeker op raves willen mensen zo min mogelijk praten. Jongeren gaan vijf dagen per week werken, tijdens het weekend willen ze gewoon stoom aflaten. Die jongeren willen niet met het conflict bezig zijn, ze willen dansen en zichzelf laten gaan.”
Het conflict lijkt uitzichtloos na al die jaren, maar de meeste jongeren blijven geloven. “Een Palestijnse vriend van me zei eens dat je zonder hoop beter kan sterven. Er moet altijd hoop zijn.”
Wanneer de rust je onrustig maakt
Door gebrek aan budget is We Are Nabi Saleh nog niet af. Met een crowdfundingproject hoopt Beddegenoodts geld te krijgen voor een volgend project. Wat dat wordt, is nog niet duidelijk. Maar het gaat niet lang duren. “Ik wil blijven gaan naar plaatsen waar het intens vertoeven is. Met intense emoties, emoties die me wakker houden. Ik wil het onbekende begrijpen.”
Na acht maanden rondzwerven in extreme werelden kan Beddegenoodts alleen maar besluiten dat het een intense ervaring was. “Acht maanden in Israël en Palestina zijn een waanzinnige trip geweest. Je zit in twee extremen, twee verschillende werelden. Maar beide werelden wemelen van energie en dat maakt dat je enorm hard gaat. Wat ik besef, is dat er ongelooflijk veel waanzin in de wereld is en eens je die waanzin gezien en gevoeld hebt, kun je niet meer doen alsof die niet bestaat. Nadien krijg je het moeilijk als er een rustig moment is. Je vraagt je af waar je dan eigenlijk mee bezig bent, wat het nut is. Die rust maakt me onrustig. Zolang het niet te rustig is, ben ik tevreden, dan blijf ik gaan.”
The Taste of Freedom, Kievitsnest Antwerpen, 20 april: 20.00 – 00.30, zaterdag 21 april: 14.00-00.30, zondag 22 april: 12.00-18.00
Nadien nog te bekijken in Kask Gent (26/04) en De Werf & Donkey Kollektief Brugge (18 tot 20 mei). © 2012 – StampMedia – Leen Baeten
