Een ochtend in Borgerhout

Om 8 uur 25 zet ik mijn fiets buiten. Twee kinderen staan te wachten, fietshelm op.

De eerste passanten fietsen voorbij: moeder, 1 kind op het stoeltje, 2 kinderen fietsten er achter aan. Op het einde van de straat fietsen ze niet de hoek om richting buurtschool. Ze fietsen richting Plantin Moretuslei om Zurenborg in te rijden. Binnen de minuut volgen er nog 2 andere gezinnen.
  
Kinderen worden op de fiets gezet. Wij fietsen de straat uit, de hoek om richting buurtschool. De buren zetten hun kinderen in de auto. De kinderen van ernaast mogen ook mee rijden richting Deurne Zuid.
  
We naderen de school. Samen met alle mama's wachten we aan de schoolpoort. We kijken naar de passanten: dure fietsen, flashy fietshesjes, bakfietsen, (ondertussen) bekende politici, ... Nu begrijp ik waarom Groen! Borgerhout zo hard ijverde voor veilige oversteekplaatsen. De poort gaat open. Kinderen worden naar de klas gebracht.
 
Ik schuif aan bij het kantoor van de directeur om mijn jongeste dochter in te schrijven. Ik praat ondertussen met een aantal andere ouders. Over hoe moeilijk het de laatste jaren is om in Borgerhout een school te vinden. "Ja" zegt een man. "Sinds vorig jaar met het aanmeldingssysteem is het toch moeilijker geworden". De vrouw met hoofddoek kijkt verbaasd. "Nee" zegt ze in vlekkeloos Nederlands "voor ons is dit een goed systeem. Voor jou is dit misschien een recent probleem. Maar wij merken al veel langer het tekort aan scholen in de buurt".  Ik lach... en zeg tegen de man: "toch leuk dat jij ook voor deze school kiest". De witte man wordt rood: "ik kom mijn kind niet inschrijven in deze school; maar in het nieuwe filiaal". Hij is niet alleen. Alle witte ouders worden knalrood. Ik zucht. Zwijgend wacht iedereen zijn beurt af. Mijn oudste dochter is de enige niet GOK'er in de klas, mijn jongste zal met 2 zijn.
  
Op de terugweg naar huis merk ik dat Borgerhout een gettowijk is; toch tussen 9 en 17 uur.  In de aanpalende straat staan enkele huizen te koop. Op de panelen van het immoburo staan ze aangeprezen als statige burgerwoningen op wandelafstand van Zurenborg. Triestig, denk ik, alsof mensen hier niet komen wonen voor de charmes van Borgerhout. Alsof deze wijk niet genoeg te bieden heeft. Alsof elke wijk een nieuw Zurenborg moet worden. De immosector speelt natuurlijk hetzelfde spel als stad Antwerpen. De rijkere tweeverdieners aantrekken. Brengt nu eenmaal meer op.
 
Mijmerend denk ik terug aan het voorval in de school. Eindelijk investeert de stad in het capaciteitsprobleem in Borgerhout. De nieuwe school hanteert geen voorrangsregels voor GOK of niet GOK. Dus de snelheid van aanmelden is doorslaggevend. Dit speelt in op de behoefte van de tweeverdieners die men naar de stad trekt met mooie promofilmpjes. De behoeften van mensen die hier al generaties wonen, moeten dan even wijken. De nieuwe school krijgt meteen een boel faciliteiten: voor - en nabewaking in de school zelf; een luxe die mijn dochter niet kent. Zij stapt elke avond onder begeleiding naar de Buitenschoolse opvang. De school wordt ook een methodeschool. En niet zomaar Freinet. Voor de school op wandelafstand van Zurenborg wordt Dalton erbij gehaald. De leerkrachten, de directeur of toekomstige ouders hebben er nog nooit van gehoord. Dalton? Onze kinderen zijn toch Lucky en in de turnles wordt dit gezellig jolly jumpen. Hier rest me niets anders dan eens flink te vloeken: hoe haalt eens stadsbestuur het in zijn hoofd om in hartje Borgerhout een school te installeren zonder rekening te houden met de wijkverhoudingen?  Is het toeval dat er in de buurt niet gecommuniceerd is over de school? Het verenigingsleven werd door de stad niet ingeschakeld. De kinderen die vorig jaar op nieuw Zurenborg geen school vonden, krijgen nu voorrang. Wat wil men met deze strategie bereiken? Een witte school creëren dicht bij Zurenborg? Gelukkig zal snel blijken dat dit niet mogelijk is. De diversiteit is een realiteit en dit zal ook in de nieuwe school zo zijn. De klassen zullen een 50/50 verhouding kennen bij de start. Een gezonde mix? Wie zal het zeggen: alleszins weerspiegelt het niet de verhoudingen uit de wijk.
  
Thuis raap ik de Antwerpenaar op en nog wat propaganda van "de stad is van iedereen". Ik lees een artikel over inburgeringcoaches. En wat verder lees ik dat alle nieuwkomers tijdens hun inburgeringsopleiding leren fietsen. Plots krijg ik een ingeving, een geweldig idee: inburgeringcursussen voor  tweeverdieners die nieuw in Borgerhout komen wonen. Ze leren hoe hun kinderen met de Afrikaanse buren kunnen samen spelen. Ze krijgen een snelcursus communiceren met de Marokkaanse man op de straat. Een persoonlijke coach zorgt mee voor de inschrijving in de school achter de hoek. Een mooie brochure leert hen wat de waarden en normen van deze lokale gemeenschap zijn. Snel realiseerde ik me dat dit voorstel het niet zal halen. Te links van de multiculturele kerk.
  
Dus even serieus: Waarom zou een overheid moeten investeren in prestige scholen? Er moet structureel nagedacht worden over een onderwijssysteem dat een antwoord biedt op de uitdagingen van de hedendaagse interculturele samenleving. Want als kinderen op school niet leren om samen te spelen, samen te leren, samen te werken, samen ruzie te maken, samen ruzies bijleggen, kortom om samen te leven, ... Waar gaan ze het dan wel leren? Waar gaat men beelden over elkaar creëren? Via de media? Joepie ...weer een paar generaties die vol wederzijds onbegrip naast elkaar opgroeien.
  
Daarom los uit de pols een aantal tips. Los het capaciteitsprobleem op door scholen de bouwen in de wijken waar de meeste kinderen wonen en niet waar de meeste ouders hun kinderen naar school willen sturen. Schaf de snelheid van aanmelden als doorslaggevende factor af. Hiermee bevoordeelt men enkel de middenklasse die toegang heeft tot snelle internetverbindingen. Stimuleer (verplicht) mensen om de dichtstbijzijnde school op 1 te zetten. Investeer in diversiteitstraining en vernieuwende onderwijsmethodieken voor leerkrachten. En met diversiteit bedoel ik niet omgaan met hoogbegaafde leerlingen, maar wel omgaan met kinderen die opgroeien in armoede. Bekijk meertaligheid als een voordeel en niet als een nadeel. Maak van de buurtscholen brede scholen van waaruit ouders worden uitgenodigd om te participeren aan de lokale samenleving. Organiseer daar taallessen, kookgroepen, huiswerkbegeleiding, sport,en sociaal culturele projecten ...
 
Zo, met dit gratis advies kan ik met een gerust gemoed naar mijn werk fietsen. De Turnhoutsebaan oversteken, de kerkstraat dwarsen, den 2060 in. Tegen de stroom in. Ook den 2060 fietst leeg. Een lange strijd te gaan, tegen de rechtse stroom in.  Een strijd die enkel als doel heeft iedereen te laten participeren - sociaal en economisch - aan de samenleving waar we allen deel van uitmaken.