System_D is een filmfestival dat opkomende talenten zonder academische achtergrond ondersteunt. Het festival begon met een glamoureuze receptie in een Arabisch ingerichte ruimte met Marokkaanse thee en koekjes. Ik genoot van de sfeer en woonde de eerste filmvoorstelling van de dag bij, waar ik naast Samira Dafayow in de zaal zat.
Later op de dag ontmoette ik Samira opnieuw in dezelfde ruimte. Ze legde uit dat System_D is opgericht om een platform te bieden aan mensen die niet gehoord worden, vooral mensen van kleur en zonder academische achtergrond in België. Het doel is om een wereld te creëren waarin hun verhalen en creativiteit centraal staan.
Samira benadrukte dat System_D niet exclusief is voor mensen van kleur. Ze wil wel voornamelijk diegenen helpen die geen toegang hebben tot netwerken die vaak beschikbaar zijn voor filmmakers met een formele opleiding. Samira's inspiratie komt van ‘gewone’ mensen (dus niet noodzakelijkerwijs beroemdheden of publieke personen) maar ook haar moeder en overgrootmoeder, die belangrijke figuren voor haar zijn. Het festival is volgens Samira een multicultureel evenement dat mensen van kleur in België in de schijnwerpers zet. Het is een broedplaats voor nieuwe verhalen en dient om mensen te verbinden.
Wat is jouw doel met System_D?
“Ik wil de filmindustrie niet veranderen, ik wil een andere industrie creëren. Mijn energie wil ik gebruiken om dingen te creëren. Mijn grote doel is om een alternatieve industrie te creëren die kan concurreren met de mainstream filmindustrie.”
Wat inspireerde jou om een festival te organiseren?
“Enkele jongens uit de Brusselse gemeentes Schaarbeek en Sint-Gillis inspireerden mij in de periode 2011-2012. Ze maakten filmpjes over buitensporig politiegeweld en publiceerden die op Facebook en Youtube. Ik dacht: dat is geweldig, we moeten een platform creëren om die verhalen te vertellen.
"Een plek waar we als het ware als gezin zitten en we elkaar bekritiseren, samen lachen, dat is het concept van het System_D-filmfestival"
De jongeren vertelden mij dat de realiteit van hun leefwereld vaak anders is dan het beeld dat in de media wordt geschetst. Filmmakers en journalisten willen ons verhaal vertellen, maar willen ons op hun platform geen kans geven om ons eigen verhaal te vertellen. De jongeren concludeerden: “Dan gaan we ons eigen platform maar creëren”.
Het is belangrijk om een festival te organiseren om ook dat werk te compenseren. En om een prestigieuze prijs uit te reiken, en te zorgen voor genoeg geld om te investeren in hun volgende project, heb ik System_D opgericht.
Een plek waar we als het ware als gezin zitten en we elkaar bekritiseren, samen lachen, dat is het concept van het System_D-filmfestival. Het is belangrijk om de code van de cinema te doorbreken. Want als je niet naar de filmacademie bent gegaan, ben je alleen maar ‘freestyle’. Die vrijere stijl van mensen zonder formele filmopleiding zou deel uit kunnen maken van de code van de cinema van morgen. Zo kunnen we de status quo van de klassieke cinema doorbreken.”
Als je morgen zou sterven, wat wil je dan dat de mensen over je vertellen?
(Lacht) “Dat is een diepe vraag. Dat ik goede bedoelingen heb. Ik doe alles vanuit mijn hart. Als ik morgen sterf hoop ik niemand pijn te hebben gedaan, echt niet. En dan blijven mijn daden over.”
Na het interview met Samira Dafayow sprak ik met filmmaker Rob Jacobs, lid van het collectief Fairepart, dat documentaires en experimentele films maakt. De film die ze presenteerden op het festival was Speech for a melting statue. Het collectief streeft naar dekolonisatie door complexe visies op de relatie België-Congo te presenteren en nieuwe verhalen te vertellen.
Rob legt uit dat de film een evolutie heeft doorgemaakt, vooral tijdens de coronacrisis, en dat er een dichter betrokken was bij het vertellen van het verhaal over de twee Matonge-wijken.
Welke boodschap wil je aan de bezoekers van het festival met je film geven?
“We willen met ons collectief bijdragen aan de dekolonisatiebeweging door nieuwe perspectieven te bieden op geschiedenis, ecologie, politiegeweld en internationale reisbeperkingen. Ik hoop met onze films bij te dragen aan een beweging voor een betere wereld. Mijn doel is dat onze verhalen blijven leven, zelfs als ik er niet meer ben.”
Over de auteur:
Theatermaker Jennifer Baez Matos komt op voor mensen die in onze maatschappij weinig kansen krijgen, door een moeilijke jeugd of vanwege hun afkomst. Haar website vind je via www.jenniferbaezmatos.com.
