Vele scènes in de fictieve film zijn letterlijke kopieën van de korte documentaire. In de documentaire geven deze scènes een inkijk in de de karakters van de twee vrouwen. Maar in het vertaalproces naar de fictiefilm komt het plot ietwat geforceerd over.
Op vrijdag 14 februari 2014 hield de actrice Ellen Page een toespraak voor de Human Rights Campaign. Ze gaf terechte kritiek op het feit dat in de filmindustrie nog altijd te weinig open staat voor diversiteit. Tijdens deze emotionele toespraak deed ze ook zelf haar publieke coming out. De eerste stap werd gezet richting een nieuw hoofdstuk in haar carrière. Deze stap wordt duidelijk in de interessante documentaire serie Gaycation (2016) waarin ze met Ian Daniel de wereld afreist op zoek naar hoe verschillende culturen omgaan met de holebi gemeenschap. Maar ook in de nieuwe fictiefilm Freeheld (2015) neemt ze haar engagement nog verder op.
Freeheld, gebaseerd op de gelijknamige kortfilm documentaire uit 2006, vertelt het verhaal van Laurel Hester (Julianne Moore) en Stacie Andree (Ellen Page). Laurel is een politieagente waarbij kanker wordt vastgesteld. Na dertig jaar dienst in de functie van rechercheur vraagt ze aan dat haar pensioen overgedragen wordt aan haar partner Stacie. De normaalste zaak voor hetero koppels, maar niet zo makkelijk voor holebi koppels in de Verenigde Staten.
De combi Page en Moore (met de steun van Take Shelter’s getormenteerde Michael Shannon en Foxcatcher’s revelatie Steve Carrel) schiep hoge verwachtingen. Julianne Moore won met de rol als alzheimer patiënte in Still Alice (2014) de Oscar voor beste actrice. De jonge Ellen Page heeft haar talent meer dan eens bewezen in Juno (2007) en Inception (2010). Maar het waren verwachtingen die maar gedeeltelijk ingelost werden…
Vele scènes in de fictieve film zijn letterlijke kopieën van de korte documentaire. In de documentaire geven deze scènes een inkijk in de de karakters van de twee vrouwen. Maar in het vertaalproces naar de fictiefilm komt het plot ietwat geforceerd over. Waar in de documentaire de relatie tussen de twee als diepe ware liefde wordt getoond, wordt er in de fictiefilm meer gewerkt aan de ontwikkeling van de twee karakters afzonderlijk.
De film komt traag op gang, een traagheid die misschien bedoeld is om een beeld te schetsen van een lesbisch koppel als “average people”, maar legt eerder een accent op een weinig inventieve regie. Maar wat begint als een liefdesverhaal tussen twee vrouwen, evolueert naar een drama waar de strijd voor gelijke rechten centraal staat. Dit in een context waarin straight-male-white privilege en discriminatie de norm zijn en holebi’s verwacht worden om hun geaardheid te verbergen.
Freeheld toont de mechanismen die discriminatie in stand houden en de moeilijkheden om onrecht zichtbaar te maken. Maar vooral toont de film dat activisme een beweging is die op vele pilaren moet steunen. De film toont het belang van de bondgenootschap in die strijd. Dat de steun en mobilisering van mensen die niet noodzakkelijk slachtoffers zijn essentiële bouwstenen zijn voor die pilaren. Maar ook dat er een orgaan nodig is om de beslissingen van de instellingen kritisch te bevragen. Namelijk: de media.
De sterkte van Freeheld ligt vooral in de vertelling van een noodzakelijk waargebeurd verhaal, zoals gebeurt in Milk en andere films. Maar ondanks een sterk verhaal, een actuele strijd en een topcast, blijft de film te lang hangen in de inleiding en haalt het met moeite zichzelf in.
Dit ter zijde. De problematiek over de ongelijkheid tussen hetero's en holebi's moet in zoveel mogelijke vormen verteld worden. Met de aantrekkingskracht van de cast in Freeheld is er hoop. Hoop dat er nog meer films volgen die als katalysator kunnen fungeren voor sociale veranderingen.
Freeheld, van Peter Sollett. Vanaf 18.05 in de bioscoop.
De toespraak van Ellen Page kan je hier bekijken. Zeker ook de moeite waard om te bekijken: de korte trailer van Gaycation en van de documentaire Freeheld.
