Guido werd vooral geloofd voor de manier waarop hij de beeldvorming over Afrika en de Afrikaanse gemeenschap heeft genuanceerd door middel van de Afrikaanse film.
Guido Huysmans, voormalig artistiek directeur van het Afrika Filmfestival, speelde tot aan zijn dood een belangrijke rol in de emancipatie van de Afrikaanse gemeenschap. Zijn visie en aanpak kunnen als voorbeeld dienen voor een echt en doeltreffend diversiteitsbeleid.
Als artistiek directeur was Guido Huysmans samen met Guido Convents bezieler en trekker van het toonaangevende Leuvense Afrika Filmfestival (AFF) totdat hij geheel onverwachts overleed op vrijdag 1 augustus jongstleden. Op zaterdag 30 augustus kwam de Afrikaanse diaspora samen in de Bozar, in Brussel, om hem een laatste keer hulde te brengen en terug te blikken op zijn maatschappelijke erfenis. Het werd een ingetogen avond in een internationaal gezelschap met vele pakkende getuigenissen. Zo goed als alle intervenanten herinnerden zich Guido Huysmans als een man die vertrouwen en échte kansen gaf aan een hele generatie cineasten en acteurs van Afrikaanse origine.
Guido werd vooral geloofd voor de manier waarop hij de beeldvorming over Afrika en de Afrikaanse gemeenschap heeft genuanceerd door middel van de Afrikaanse film. Toen hij in 1996 besloot om samen met Guido Convents het Afrika Filmfestival op te starten was dat vooral vanuit de drive om Afrikanen zelf hun verhaal te laten vertellen en vanuit de goesting om het echte en diverse Afrika te tonen aan het grote publiek. Guido hechtte waarde aan twee zaken.
Enerzijds zag Guido er als artistiek directeur op toe dat zowel de films als het promotiemateriaal aan hoge kwaliteitsvereisten voldeden en de diversiteit van Afrika toonden. Het resultaat hiervan was dat veel mensen Afrikaanse films steeds serieuzer namen en waardeerden, en dat mensen een veel reëler en gelaagder beeld kregen van Afrika en de Afrikaanse bevolking. En doordat het promotiemateriaal bestond uit beelden van mooie en krachtige Afrikanen werd de waardigheid van de Afrikanen in ere gehouden. Het gebeurt nog veel te vaak dat Afrikanen eenzijdig worden afgebeeld als (oorlog)slachtoffers en/of hulpbehoevenden. Terwijl het echte Afrika veel diverser en gelaagder is dan wat we krijgen voorgeschoteld via courante media.
Anderzijds vond Guido het erg belangrijk dat de Afrikaanse gemeenschap nauw betrokken werd bij de de programmatie en organisatie van het festival. Zo moesten cineasten en acteurs met alle nodige égards en respect bij het hele gebeuren betrokken worden, en werden verschillende mensen uit de Afrikaanse gemeenschap in België betrokken bij de filmkeuzes en de praktische organisatie van het festival. Binnen de structuur van het AFF waren dan ook verschillende mensen met roots uit gans Afrika actief tewerkgesteld. Verder heeft Guido Huysmans verschillende acteurs en cineasten vooruit geholpen door hen onder andere vrijblijvend advies te geven en zijn breed netwerk aan te bieden. Dat bleek ook uit de getuigenis van de regisseur Nabil Ben Yadir (o.a. ‘Les Barons’ (2009) en ‘La Marche’ (2013)) en actrice Tatiana Rojo (o.a ‘Les Rayures du zèbre’ (2014) en Qu'est-ce qu'on a fait au Bon Dieu? (2014)) die eveneens aanwezig waren gedurende de plechtige herdenking.
Tenslotte is het vermeldenswaardig dat hij in geen geval de Afrikaanse film claimde. Integendeel, hij hielp Afrikaanse jongerenverenigingen bij de opstart van andere Afrikaanse filmfestivals. Zijn passie voor het tonen van Afrikaanse films was belangrijker dan zijn ego. En dat sierde hem enorm.
Het is niet overdreven te stellen dat Guido Huysmans een belangrijke rol heeft gespeeld in de emancipatie van de Afrikaanse gemeenschap, omdat hij door middel van film de gangbare beeldvorming heeft bijgeschaafd. En omdat hij een ganse generatie aan Afrikaanse cineasten en acteurs, zowel in binnen als buitenland, kansen en een netwerk aangeboden heeft die wezenlijk waren voor hun professionele carrière. Dankzij hem kunnen deze artiesten verhalen gaan vertellen die anders getint en diverser zijn, en die het huidige aanbod alleen maar kunnen verrijken. Zijn visie en aanpak kunnen een bron van inspiratie zijn voor andere maatschappelijke geledingen in onze samenleving zoals media, onderwijs en politiek.
Ik wil hem hierbij vooral nogmaals plechtig bedanken voor zijn maatschappelijk engagement en hoop van harte dat het Afrika Filmfestival met dezelfde open en participatiegerichte instelling blijft verder werken.
>>> Rina RABAU, is voorzitter van de vzw Bana Leuven en organiseert sinds 2005 filmvoorstellingen in samenwerking met de organisatoren van het Afrika Filmfestival. Ze was ook één van de gastsprekers op 30 augustus in de Bozar.
In april vindt de 20ste editie van het Afrika Filmfestival plaats. Meer info over het festival is terug te vinden via: http://afrikafilmfestival.be/