[Kif Kif filmblog] Brussel, our city: een gesprek met Maria Tarantino

Our City, zo heet de jongste documentaire van Brusselse-Italiaanse filmmaakster Maria Tarantino. Het is een statement van toe-eigening, maar ook van liefde voor een vaak onbekende en onbeminde stad. Brussel is een symbool dat voor sommigen onrechtvaardige macht vertegenwoordigt en voor anderen bureaucratisch onmacht. Voor sommigen is Brussel chaos, seksisme en onveiligheid, voor andere is dat maar demonisering. Tarantino neemt het recht in eigen handen en neemt ons mee op een caleidoscopische reis door de enige metropool van de lage landen.

Kif Kif: Our city is een onconventionele film.

Maria Tarantino: Ja, dat betekent dat je klaar moet zijn voor uiteenlopende reacties. De film werd vijf keer getoond op het KunstenFestivalDesArts voor uitverkochte zalen, en ik wilde daar altijd zijn om de film gezelschap te houden en in debat te gaan. De film werd warm onthaald en de commentaren leidden telkens tot interessante discussies. Maar de film werd ook vertoond in Milaan waar hij ook een prijs won. Ik vroeg me heel erg af hoe de film zou gezien worden buiten Brussel. Men zag het daar als een film over de Europese hoofdstad. Het sprak hen aan op een andere manier binnen dezelfde thema’s. Ik ben er van overtuigd dat deze film niet bestaat, dat hij pas leeft als de kijker hem laat spreken. Elke keer dat de film wordt vertoond, bestaat hij, op een andere manier.

Overstijgt de film het lokale?

De distributie is moeilijk omdat distributeurs Our City zien als een film over Brussel. Maar deze film gaat eerder over ons tijdperk. Hij heeft een boodschap voor iedereen, ook voor de Brusselaars. Het is geen film over Brusselse trekpleisters maar over stedelijkheid vandaag. Ik ging op zoek naar wat het hart van Brussel doet kloppen, naar de zorgen van de stad, naar de dingen die binnen twintig jaar in de boeken zullen staan, dingen die we niet zien omwille van het gebrek aan perspectief. Ik ging op zoek naar de elementen die onmisbaar zijn als we over Brussel willen discussiëren: wat zijn we aan het opbouwen? Hoe ziet het Brussels van morgen eruit? Vinden we het leuk?    

Je legt ook een sterk accent op de diversiteit van onze hoofdstad.    

Ik ging op zoek naar het gemeenschappelijke leven, want onze stad refereert ook naar de gedeelde dimensie, iets dat vandaag ontbreekt. Er zijn mensen met verschillende achtergronden die amper in contact komen met elkaar, het is ook mogelijk dat ze elkaar niet eens graag hebben. Diversiteit is vandaag een vaststelling, maar is er interactie? Niet echt, nog niet. En Brussel is niet de enige stad die vragen heeft over diversiteit.  Er zijn nog veel vragen en de film toont elementen van verrijking, van menselijke veerkracht…

Je toont een stad en een samenleving under construction.

Bouwwerven zijn een metafoor voor het menselijke aspect van de film. Our City is geen narratieve film en dat terugkerend beeld wordt een rode draad. Brussel is in volle opbouw en dat is een krachtige metafoor. Ook omdat het verschillende nationale teams zijn die samen Brussel in elkaar puzzelen. Portugese lassers, Belgische betongieters, Turken die bezig zijn met de werken in de metro. Ook een politieke metafoor ondertussen, want ze bouwen de infrastructuur van de Europese hoofdstad. Brussel is ook een fascinerend onderwerp omwille van haar gelaagdheid: het is een stad, het zijn haar mensen, maar ook de iconische plaats waar zo veel beslissingen worden genomen, wat in de ogen van velen buiten Brussel indrukwekkend is.

Hoe is de nood ontstaan om deze film te maken?

Ik had een film gemaakt in Italië en dan ook één in Burundi, maar na bijna 15 jaar als Brusselaar leek het me gepast om verantwoordelijkheid te nemen en een film te maken over een stad waar ik van houd, een stad die ik heb zien veranderen en niet altijd op de manier die ik wilde, de stad waar ik woon. Ik wilde mijn liefde voor de stad tonen. De film is opgebouwd op een muzikale manier: het is begonnen als een muzikaal portret van de stad en stilaan uitgegroeid tot een onderhuidse choreografie. De eerste ideeën dateren van 2008, het scenario werd geschreven in 2009. We hebben gefilmd tot 2012 en dan is de uitdagende montage begonnen. Veel van wat we moesten filmen waren jaarlijkse gebeurtenissen, dus de draaiperiode werd snel verlengd. Veel van de mensen uit de film komen naar voorstellingenen en dat is een ervaring op zich. Kinderen zien opgroeien. Mensen in contact zien komen met hun stad. Ook voor mij was het een verrijking.

Our City maakt deel uit van de internationale documentaire filmcompetitie in het kader van het VrijheidsFestival Des Libertés, van 22 tot 31 oktober in de Brusselse KVS en het Théâtre National. Op het programma staan er ook debatten, theatervoorstellingen (waaronder ook Wachten op Gorro, van SINCOLLECTIEF) en concerten (van onder andere Arsenal, Morcheeba, David Bovées S.W.A.N., Calexico, de Berberse Hindi Zahra en West Afrikaanse reggae icoon Tiken Jah Fakoly).

Meer info vind je op de website van het VrijheidsFestival Des Libertés

>>> Lees meer filmnieuws en recensies op Kif Kif Filmblog