In 1997 hebben de Rolling Stones onze eerste plaat gedraaid voor het begin en na het einde van hun concerten. Dat heeft ons veel zichtbaarheid gegeven.
Parijs, 1996. In de Barbèskwartier, komen een aantal muzikanten van voornamelijk Maghrebijnse origine samen rond de figuur van ervaren componist Youcef Boukella - die al met onder andere Cheb Mami had gewerkt – en vormen ze het ONB, L’Orchestre National de Barbès. Hun muziek is een melting pot van genres, met voornamelijk gnawa, chaâbi en raï als vertrekpunt, verrijkt met reggae, rock, jazz en ibero-amerikaanse klanken.
Hun live-CV is indrukwekkend en telt unieke plaatsen en gelegenheden op Europese en Noord-Afrikaanse grond. De superdiversiteit is een feit in hun platen: het idee dat de multiculturaliteit een feest zou kunnen zijn, werd misschien afgeleid van hun ijzersterke podium-reputatie. Ze mogen ondertussen zonder schroom culturele ambassadeurs van hun land, hun stad en hun multiculturele quartier worden genoemd.
Luis Saldanha is vandaag manager van de band, maar hij is ook een bandlid van het eerste uur en hoewel hij niet meer op het podium staat, duikt hij wel in de studio met zijn collega’s. Hij kent alle verhalen en plannen en hij maakt graag een beetje tijd vrij voor een gesprek: “Muziek blijven maken met zo’n grote band is niet vanzelfsprekend. En toch is het ons gelukt om al 19 jaar lang op zijn minst met 10 op het podium te staan, want anders zijn we geen orchestre”, lacht Saldanha met de realiteit van een krimpende markt met vele valkuilen. “Het zou gemakkelijker zijn als we een band met vier leden waren, of een soundsystem, maar we treden 50 á 60 keer per jaar, we mogen niet klagen.” Het is wél lastig om te worden geklasseerd als musique du monde, want dat beperkt nog harder de mogelijkheden. “Musique du monde is een label voor wat men niet kent, in een andere taal dan Engels of Frans gezongen wordt of gebruik maakt van een paar instrumenten die men ongewoon vindt. Maar we spelen vooral alternatieve rock. In Frankrijk hebben bands zoals Mano Negra en Les Negresses Vertes de scene gelukkig open getrokken, daarom worden we ook geprogrammeerd in grote rockfestivals.”
Maar het is vooral de mix van stijlen en invloeden die de muziek van ONB typeert. “In 1997 hebben de Rolling Stones onze eerste plaat gedraaid voor het begin en na het einde van hun concerten. Dat heeft ons veel zichtbaarheid gegeven. Daarom hebben we voor Alik (hun tweede studio-album, nvdr) een cover gemaakt van Sympathy for the Devil. Daarom hebben we ook grote concerten mogen geven in de Verenigde Staten. We moeten veel reizen en dat geeft ons veel voldoening en speciale momenten. Een keer hebben we in Uruguay samen opgetreden met een band van Candombe-percussionisten!”, vertelt hij enthousiast.
Maar niet alles is rooskleurig in het succesverhaal van de ONB: “Tijdens de vroege jaren 2000 hadden we meer dan honderd concerten per jaar en dat heeft tot vermoeidheid geleid. De inspiratie was weg en we moesten even stoppen tot Alik“. Na de aanslag op Charlie Hebdo was het ook niet evident om mensen te willen amuseren middenin de etnische spanning van de Franse hoofdstad. “Kort na de gebeurtenissen hadden we reeds geplande concerten. Wat we deden was een oud bitterzoet Braziliaans nummer spelen, Meu Amigo Charlie. Het was telkens een zeer emotioneel moment. Maar dat maakte duidelijk waar we ons situeerden.”
Het engagement van de band is ook onmogelijk te verbergen in het kader van de huidige conflicten rond bootvluchtelingen. “In onze jongste plaat (Dame de Coeur, nvdr) is er een nummer dat Méditerranée heet. Dat nummer spreekt over ons gedeelde verhaal. Het gedeelde verhaal van Azië, Afrika en Europa. De Middellandse Zee is een groots verhaal van culturele mengeling. We moeten die realiteit dringend aannemen en samenwerken aan een gedeelde toekomst”, vertelt Saldanha op een melancholische maar besliste toon. “We zijn geen politici: muziek is ons antwoord. Muziek heeft altijd een antwoord geformuleerd. En de Europese muziek is tegelijkertijd het bewijs van dat gedeelde verhaal.”
L’Orchestre National de Barbès. Op 13.11 @ De Casino, Sint-Niklaas.
