Het sociaal experiment dat Silke Raats uitprobeerde en vooral de oorverdovende stilte nadien, leert StampMedia-reporter Khalid El Jafoufi (22) dat we het integratiedebat best ook eens door een andere bril bekijken. “Zeker als ik me inbeeld dat ‘Fatima’ of ‘Aicha’ hetzelfde experiment zou nadoen, maar dan als ‘ex-moslima’ en vervolgens met dezelfde soort afstoting te maken krijgt. Dan hadden de kranten wellicht overgelopen van de pessimistische columns over die vermaledijde gedesintegreerde Vlaamse moslimgemeenschap”, schrijft hij.
Tien dagen heeft het geduurd. Het sociaal experiment van Silke om voor een maand lang rond te lopen als moslima mét hoofddoek. Reacties als “Voor haar verjaardag moeten we een ticket naar Syrië boeken” of “Ze moet niet te dicht in mijn buurt komen, wie weet begint ze met bommen te gooien” deden haar besluiten om het al na tien dagen voor bekeken te houden.
Geschrokken
Silke stelt “erg geschrokken” te zijn van de reacties die ze opving gedurende het experiment. Haar vriendenkring dunde dan ook onmiddellijk uit en ook binnen haar familie stoot ze op onbegrip en afschuw. Door het experiment werd het voor haar zonneklaar dat de vooroordelen van de maatschappij jegens moslima’s ronduit hallucinant zijn.
Ik kan echter begrijpen dat vrienden en familie raar opkijken wanneer Silke van de ene dag op de andere zo’n belangrijke verandering doormaakt. Emotionele reacties die opduiken zijn niet abnormaal – zelfs professoren zouden zich op zo’n ogenblik iets minder rationeel gedragen dan hetgeen ze anders initieel en redelijkerwijs zouden willen. Daar kan ik eigenlijk nog mee leven. Ik geloof immers niet dat een mens zichzelf kan ‘ontaarden’ van de emotionele stimuli en acht dat ook niet wenselijk.
Eenzame veroordeling
Er is echter wel een rode lijn die we als samenleving samen hebben getrokken, namelijk dat die persoonlijke teleurstelling zich omzet in het gedrag naar de betrokken persoon toe. Het spervuur aan respectloze en mensonwaardige reacties die Silke heeft moeten verduren, moeten we als samenleving ten strengste veroordelen.
Tot mijn grote spijt voel ik mezelf vrij eenzaam in die veroordeling. Zeker als ik me baseer op het ‘oogverblinde’ aantal columns die de kranten hebben gevuld. Het verhaal van Silke dook overal op, maar de discussie over een gecensureerd fragment uit een talkshow stal de show op de opiniepagina’s.
Op de koop toe werden er zelfs uitspraken gedaan waarin wordt gesteld dat Silke gewoon ‘beter had moeten weten’. We moeten zowaar aanvaarden dat Silke verontmenselijkt wordt door mensen die haar bijvoorbeeld ‘een enkele reis naar Syrië’ toewensen – wat zoveel wilt zeggen als Silke de dood toewensen. Sta me toe het daar volkomen oneens mee te zijn.
Blanke integratie
Het had wellicht anders geweest mocht niet Silke, maar Fatima of Aicha een soortgelijk experiment hebben uitgevoerd, maar dan als ‘ex-moslima’ en vervolgens met dezelfde soort afstoting te maken krijgt. Dan waren de kranten wellicht wél overgelopen van de pessimistische columns over die vermaledijde gedesintegreerde Vlaamse moslimgemeenschap.
Het toont aan dat Vlaanderen nog veel werk voor de boeg heeft, wil ze haar burgers leren samenleven in de pluralistische samenleving die ze de facto is. De mislukte integratie-analyses hebben ons gewezen op talloze oorzaken. Maar men vergeet daarbij dat integratie een tweerichtingsstraat is.
Het volstaat dus niet om zich louter zorgen te maken over het verkeer dat langs één kant (binnen)komt. Het verkeer langs de andere kant heeft immers nog steeds de mogelijkheid om het vlotte verkeer te blokkeren.
Pluralismevermeerdering
Meer dan ooit moeten we beseffen dat Vlaanderen superdivers is en bijgevolg ontelbare referentiekaders en waardenpatronen kent. Nieuwkomers worden terecht aan inburgeringscursussen onderworpen.
Maar zou het ook niet onverstandig zijn om de autochtone bevolking wat meer in te burgeren in de nieuwe demografische realiteit waarin ze al decennialang vertoeft? Iets in mij zegt dat het minstens het proberen waard is…
© 2015 – C.H.I.P.S. StampMedia – Khalid El Jafoufi
