Hieronder kan je een stukje transcriptie uit het gesprek lezen. Het volledige gesprek kan je beluisteren in je favoriete podcast app.
Ik ben pas later, – en met later bedoel ik nog steeds tijdens mijn lagere school – toen ik zes of zeven jaar was, me beginnen bewust zijn van het ‘anders’ zijn. Ik herinner me twee jongens in het derde of vierde leerjaar, Mehdi en Samir. Ik ga hun namen nooit vergeten, want dat waren de twee ‘anderen’. Er werden voetbalploegen gemaakt: Mehdi, Samir en Mathieu tegen de rest of zo. Ik werd wel benoemd als ‘andere’, maar die dingen zitten ook ver weg. Mijn vader werd soms ‘aap’ genoemd… Ja, dat zijn anekdotische verhalen die naar boven komen. Maar om een kant te kiezen… Ik had ook nog niet de woordenschat om daarrond na te denken. Ik was ‘anders’, en dat was in het begin wel iets om trots op te zijn, of het was spannend. Want mijn papa is of was bruin, mijn papa komt van een ander land, we gaan daar om de drie jaar naartoe en dan kom ik bruiner terug, daar heb ik een familie die een andere taal spreekt en het is een eiland, er is een blauwe zee… De spreekbeurt ging er dan over in het lager onderwijs en dat was iets om trots op te zijn. Tot er een moment kwam dat er werd aangegeven dat je daar niet echt trots op moet zijn. Dat het meer als een smet op je zijn werd gezien, dan iets om trots op te zijn. Om in zo’n positie op te groeien…
Daarom ben ik zo dankbaar voor boeken als The Good Immigrant en al die boeken die er ondertussen wel zijn, die geschreven worden, die gepubliceerd worden, want dat is ook een hele tijd niet zo geweest…
Hier zegt Nikesh ook: “For people of colour race is in everything we do, because the universal experience is white.
Ik denk dat het ook wel iets algemeen is, als je daarmee bezig bent, de vraag van ‘Waarom ben je altijd bezig over racisme? Waarom ben je altijd bezig over kolonisatie, dat is toch iets van het verleden, het bestaat niet meer, het is niet meer zo serieus?’ Dan heb ik altijd de neiging om te zeggen: ‘Zolang het er is, kan ik er moeilijk niet naar kijken, want het heeft een invloed op mijn psychisch welzijn en mogelijk op mijn fysieke gezondheid, afhankelijk van waar ik me begeef en hoe ik me gedraag. Je hebt een vrijheid, maar die vrijheid bestaat onder voorwaarden en je wordt hier getolereerd. Het is niet zo dat je hier dezelfde rechten hebt, terwijl je wel geacht wordt die te hebben. Maar er is een voorwaarde [aan verbonden], en die komt naar boven wanneer je de dingen zegt die niet in de smaak vallen van mensen die…
…die het voor het zeggen hebben.
Ja, en je moet binnen de kaders werken die ‘we’ voor ‘jullie’ hebben opgesteld. Als je daarbuiten komt, moet je de gevolgen kunnen dragen.
Ik vind dat ontzettend… Ik vind het echt een trauma. Ik ben er van overtuigd dat er een hele generatie is die diepe wonden heeft, gekraste zielen. Omdat je tot de conclusie komt dat je je bestaan moet gaan verdedigen.
Ja.
En er moet iets aan gedaan worden, willen we onze kinderen en de kinderen daarvan een even menselijke waardigheid geven als witte mensen.
Of zelfs als het idee of de definitie van ‘mens’ al volledig herbekijken want dat zit ook vast aan de eurocentrische invulling er van. Het trauma dat je benoemt is heel reëel. Het besef dat zonder kolonisatie en zonder slavernij en zonder migratie ik zelfs niet zou bestaan… Het besef dat ik een product ben van die gruwelijkheden... Je hebt de migratie van mijn vader naar Europa en dan het feit dat hij zich hier heeft gevestigd: hij is als voetballer naar hier gekomen, dus dat is ook al een heel andere invulling van arbeidsmigratie. Maar als je kijkt naar mijn familie op Mauritius, zit daar ook ergens een witte Zuid-Afrikaanse man die ten tijde van de Apartheid, iets gehad zou hebben met… De invulling van die relatie, daar wordt niet over gesproken, maar [het is zo] dat in die bloedlijn iets gewelddadig zit. En als ik ga kijken naar mijn overgrootvader, dat hij daar nog op plantages heeft gewerkt. Op Mauritius heb je zoutmijnen, zoutplantages.
Dus ja, dat is heel recent. Dat is toch iets waarbij ik steeds vaker stilsta, die geschiedenis die nog zo hard aanwezig is. Het feit dat ik besta… Als je me de vraag zou stellen, zou je het allemaal kunnen veranderen, zou je het allemaal ongedaan maken, kolonisatie en slavernij, zou je me ook vragen of ik mijn eigen bestaan ongedaan zou maken om dat wereldwijd leed ook ongedaan te maken. Ik zou op dit moment ‘ja’ antwoorden. Ik zou het oké vinden omdat dat niet in verhouding is met al de pijn van de kolonisatie en de slavernij.
