Een hegemonisch discours als dit eist een alleeninterpretatie op van de geschiedenis waarbij iedere kritiek op de politiek van Israel wordt gezien als een heroplevende vorm van racisme, onterecht
Een artikel van Knack heeft als titel: ‘Deense schutter had Palestijnse ouders en was woedend op Israël’. In se hoef je het artikel niet eens door te nemen omdat de titel al verraadt welk discours men zal hanteren: een klassieke representatie van moslims versus joden.
Ik neem het artikel door en lees de volgende uitspraken: “De overleden dader van de aanslagen in Kopenhagen was de zoon van Palestijnse ouders en had zich herhaaldelijk woedend uitgelaten over Israël.” Iets verder lezen we: “De in Denemarken geboren 22-jarige jongeman beschouwde Palestina als zijn tweede vaderland en koos resoluut partij voor de Palestijnen.” Nog verder: “Daar had hij voornamelijk contact met moslimstudenten, vertelde een vroegere studiegenoot op de Deense radio.” En in de laatste alinea, wanneer men het heeft over dé dader schakelt men toch subtiel over van ‘dader’ naar ‘vermoedelijke dader’.
We zien dat het artikel een jongeman beschrijft met Palestijnse roots die kritiek uitte op Israël, dat aspect wordt benadrukt, geproblematiseerd en als mogelijke oorzaak van de daden aangehaald.
Je zou denken dat het discours kan begrepen worden in het kader van een historische context. Maar als ik terugblik lijken we op een punt te zijn beland waar het heden en verleden elkaar niet informeren. Joden en moslims worden dikwijls tegenover elkaar geplaatst, alsof die vijandigheid door de natuur is voorgeschreven. Alsof we in de strijd tegen racisme een kant moeten kiezen. De geschiedenis leert ons dat in de relatie tussen de Joden en Arabieren een relatief vreedzaam coëxistentie bestond. Veel Joden weigerden met de komst van de islam, diens leer te aanvaarden en vormden bijgevolg een aparte gemeenschap. Maar het religieuze vijandschap dat verbonden is met het thema van de godsmoordenaars, waaruit overigens het antisemitisme is ontstaan, is zoals dat elders wel aanwezig was in de islamitische wereld onbestaand. Een heleboel Joden zochten in het verleden zelfs toevlucht in de relatief verdraagzame Arabische landen. De periode waarin het Iberisch schiereiland islamitisch was bijvoorbeeld, werd over het algemeen beschreven als een gouden eeuw voor het Joodse culturele en actief economisch welvarend leven. In andere tijden en op andere plekken konden discriminatie en geweld behoorlijk uitlopen op verdrijvingen en massamoord. Het antisemitisme zoals we dat nu kennen in de Arabische wereld is een rechtstreeks gevolg van de Europese kolonisatie. Het zionisme presenteert zich als een Europees beschavingsproject in de 'Aziatische Barbarij' net zoals de Europese kolonisatie pretendeerde een krachtig nieuw wereldbeeld met zich mee te brengen.
Wie geen weet heeft van de geschiedenis zal hoogstwaarschijnlijk de voorgaande alinea met argusogen hebben gelezen. Een hegemonisch discours als dit eist een alleeninterpretatie op van de geschiedenis waarbij iedere kritiek op de politiek van Israël wordt gezien als een heroplevende vorm van racisme, onterecht. Het wordt duidelijk dat wie de discoursen bepaalt zijn blik op de gebeurtenissen naar zijn hand kan zetten. Dan stel ik mijzelf de vraag: waarom dringen de media ons juist dat discours op? De oorlog tussen Israël en Palestina heeft te maken met een gruwelijke kolonisatiepolitiek en niet met religie. Het probleem reduceren tot een joden-moslim is dan overbodig en niet correct.
Kritiek uiten op Israël wordt als verdacht beschouwd. Wanneer we zionisten associeren met de etnische zuivering van het Palestijns volk noemen we dat antisemitisme. Wat wil men met dit discours bereiken? Het is een discours dat wordt gebruikt om internationale kritiek op Israël af te wenden. Om de moslims verder te terroriseren.
Zulke artikelen leiden naar reacties van een discours dat enorm veralgemenend is en waarbij de klassieke voorstelling van ‘joden versus moslims’ centraal staat. Uitspraken over 'dé moslims' dit 'dé moslims' dat zijn dan niet weg te denken.
Enkele voorbeelden van reacties op het artikel in Knack:
Tot slot: Laten we vooral blijven volhouden dat islamofobie een uit de lucht gegrepen verzonnen fenomeen is.