Deze twee artikels weerspiegelen slechts een klein deel van ons twee uur lange gesprek. In dit artikel hebben we het met Brother Ali over zijn strijd tegen racisme en andere vormen van discriminatie.
Gebruik je je muziek als een vorm van activisme tegen racisme?
"Ik ben dus albino en mijn ouders zijn wit. Ik had veel moeilijkheden toen ik klein was. Mijn ouders stierven allebei vrij jong, ons gezin werd gesplitst en we verhuisden veel. Mijn gezinsleven was niet erg stabiel. De stabiele factoren in mijn leven waren zwarte families, vrienden en mijn religieuze gemeenschap. Ik leerde over hiphopcultuur door in die gemeenschap te zijn. Ik luisterde niet naar hiphop en geraakte toen pas net geïnteresseerd in zwarte mensen. En er zijn verschillende manieren waarop dat engagement zich kan ontwikkelen. Als een wit persoon in de zwarte cultuur komt, wat is dan het verschil tussen het toe-eigenen van die cultuur, en ze werkelijk vereren en dienen? Het gaat er echt om: neem je of geef je. En dat gebeurt op een spiritueel niveau.
Als een wit persoon in de zwarte cultuur komt, wat is dan het verschil tussen het toe-eigenen van die cultuur, en ze werkelijk vereren en dienen? Het gaat er echt om: neem je of geef je. En dat gebeurt op een spiritueel niveau
Toen ik een professionele artiest werd, waren de meeste mensen die naar de concerten kwamen wit. Ze waren niet geïnteresseerd in hiphop of het sprak hen niet aan totdat ze zagen dat iemand die op hen leek het deed. En ik voelde daar de eerste jaren veel spanning over, ik was niet echt blij met die dynamiek. Ik geloof dat het mijn werk is, samen met goede muziek maken en mezelf uitdrukken, om te praten over de manier waarop ik ras zie. Er zijn mensen die denken dat albino's zwart zijn. Ik heb politieagenten gehad die een pistool op me richtten en die op de politieradio zeiden: "een zwarte man van 1 meter 80..." Dus ik zit wel in een unieke positie. Het feit dat witte mensen naar me luisteren betekent dat ik een boodschap met hen moet delen. Ik heb het op verschillende manieren geprobeerd. Van heel militant en boos, tot praten over betekenis en liefde. Soms vertel ik gewoon mijn eigen persoonlijke verhalen. Maar bij dat alles deel ik eigenlijk alleen maar wat ik zie en wat ik weet. En ik zie in alles een raciale dimensie. Ik denk dat dat een van de belangrijkste redenen is waarom ik nooit een mainstream artiest ben geworden. De keren dat ik werd uitgenodigd om op tv te komen, koos ik voor controversiële nummers. De meeste witte mensen willen niets horen over ras en er ook niet over praten. Zelfs niet met iemand die op hen lijkt. Zodra ik iets zeg over ras zeggen ze zoiets als ‘je bent racistisch, je fans zijn blank.’ Of ‘waarom haat je jezelf?’ De witte mensen die nu naar me luisteren, dat zijn de mensen die er echt over willen praten."
Wat moet de (hiphop-)cultuur weten over validisme?
"Ik denk er eerlijk gezegd niet aan, misschien omdat ik het niet kan. Deze vraag is een moeilijke voor mij. Het beïnvloedt zeker mijn leven, er zijn dingen die mensen doen die ik niet kan doen of die voor mij echt moeilijk te doen zijn. Maar ik zie het niet als een structurele belemmering. Voor mij heeft het ook niet dezelfde structurele aandacht nodig als racisme of seksisme. Ik denk dat het hebben van een fysieke beperking gewoon iets is dat gebeurt in het leven. Er zijn waarschijnlijk een aantal beperkingen die structurele oorzaken hebben. Zoals het feit dat mensen die niet dezelfde toegang hebben tot medische zorg. Maar ik heb niet het gevoel dat wij structureel worden buitengesloten. Er zijn organisaties voor albino's. Die organisaties hebben mij nooit uitgenodigd en soms manen ze me aan om te stoppen 'albino' te zeggen. Ze zeggen: “je moet zeggen ‘persoon met albinisme.’” Maar ik ben mijn hele leven opgegroeid als albino, dus dat is wat ik zeg. Het is niet zoals het n-woord!
Onze denkkaders rond anti-zwartheid en racisme tegen inheemse mensen zijn niet toepasbaar als we het hebben over mensen met een beperking, gender of seksualiteit. Wat er gebeurt met anti-zwartheid is zeer uniek en specifiek. Dus datzelfde denken toepassen voelt voor mij als een soort toe-eigening
Het is iets wat ik witte mensen zie doen. Ze nemen het kader dat we hebben rond anti-zwartheid en inheemse mensen en passen precies diezelfde kaders toe als we het hebben over mensen met een beperking, gender of seksualiteit. Maar dat kader is hiervoor niet geschikt. Want wat er gebeurt met anti-zwartheid is zeer uniek en specifiek. Dus datzelfde denken toepassen voelt voor mij als een soort toe-eigening. Het geeft me het gevoel dat ik ook onderdrukt wordt. Ja, ik ben officieel blind, maar de manier waarop racisme bestreden wordt, gaat niet op voor de uitdagingen die ik heb.
Voor Kif Kif schreef ik artikels over pionierende vrouwen in onze lokale hiphopscene. Dit was een initiatief met betrekking tot het TheKeepers-project opgericht door Akua Naru over de ondervertegenwoordiging van zwarte en bruine vrouwen in hiphop. Omdat ik zelf actief ben in de hiphop-scene krijg ik ook veel vragen over seksisme en hiphop. En ik ben in tweestrijd met mezelf omdat we in een patriarchale samenleving leven. Waarom wijzen we dan alleen op seksisme in hiphop? Denk je dat hiphop problematisch is voor vrouwen?
Dit zijn trucs van liberal white people om de schuld op andere mensen af te schuiven. Als witte mensen ‘hiphop’ zeggen, dan is dat codetaal voor zwarte mannen. En een stereotype over zwarte mannen is dat ze misogyn zijn. Ik denk dat dat helemaal niet waar is. In de hiphopgemeenschap waarin ik opgroeide waren altijd vrouwen vertegenwoordigd en ze waren altijd vanzelfsprekend onderdeel van alles. Er waren minder vrouwen dan mannen, maar ze waren even krachtig en goed. Dat veranderde toen witte mensen de hiphopindustrie overnamen. Ze besloten dat er maar één bepaald type zwarte man is, en wanneer je als vrouw mainstream gaat, moeten we je op een seksuele manier beschouwen. Toen hiphop het voor het zeggen had, waren er vrouwen die over seks praatten, zoals Lil’ Kim, maar dat was niet noodzakelijk. Nu voelt het als een vereiste als je mainstream wilt zijn.
Dit is wat witte liberalen en progressieven doen: ze leggen de focus op andere mensen en willen de redder zijn
Ik voel hetzelfde wanneer ze zeggen dat hiphop homofoob is. Witte mensen doen dit altijd, zeggen tegen anderen: jullie cultuur is homofoob. Macklemore maakte het nummer met de tekst 'If I was gay, I would think hiphop hates me.' Macklemore komt uit een katholieke gemeenschap. Hij zou het moeten hebben over de katholieke kerk en homofobie. Dat is wat witte liberalen en progressieven doen, ze leggen de focus op andere mensen en willen de redder zijn."
Tot slot wil ik weten wie jouw favoriete vrouwelijke hiphopartiest aller tijden is, en wie op dit moment?
"Op dit moment is het Sa-Roc. We zijn ook vrienden, ik hou zoveel van haar. Maar ik hou ook van MC Lyte, Queen Latifah, Rapsody, Ill Camille, Sampa The Great, Brittney Carter, Medusa, Mumu Fresh en Jean Grae, die geen muziek meer maakt, maar ongelooflijk is. Er zijn veel dope vrouwen die geweldig zijn in wat ze doen.
Maar objectief de beste is Lauryn Hill. Zij is zonder twijfel de dopeste. Ze is een van de grootste MC's [tekstschrijvers, red.] aller tijden, als rapper en als zangeres. Ze heeft alleen niet veel muziek gemaakt. Ze stopte met muziek maken en dat is de enige reden waarom ze niet de GOAT (grootste aller tijden) is. Maar de weinige muziek die ze maakte heeft veel impact gehad."
Femke: Helemaal mee eens!
Foto (C) Nisran Azouaghe
Over de auteur:
Femke groeide op in een gezin met activistische ouders dat ook een pleeggezin vormde voor kinderen en jongeren die in moeilijke omstandigheden opgroeiden. Van kinds af aan probeert ze zich mee in te zetten tegen racisme en andere vormen van discriminatie, voor de Palestijnse vrijheidstrijd en kinder- en jongerenrechten. Via haar job als jeugdwerker rolde ze in de lokale hip hop sector en werd ze freelance artiestenmanager en event-organisator bij Hip Hop agency Bumaye. Ze werkt daarnaast ook bij steunpunt voor de professionele kunsten Kunstenpunt.
