Deze twee artikels weerspiegelen slechts een klein deel van ons twee uur lange gesprek. In dit artikel gaat het over hiphop en Islam. Brother Ali bekeerde zich lang geleden namelijk tot de Islam en verwijst geregeld naar zijn religie in zijn muziek.
Ik begin met een vraag die ik iedereen stel die ik interview. Wat betekent hiphop voor jou?
Hiphop is leuk, grappig en spottend. Soms zelfs gemeen of verkeerd. Maar dat maakt allemaal deel uit van ons menszijn
"Voor mij is hiphop de stem van het oorspronkelijke volk dat het ergste van het moderne leven heeft meegemaakt. Het is een stem van het begin van de mensheid omdat mensen uit Afrika het oorspronkelijke volk zijn, en de moeder en de vader van iedereen. In de huidige tijdsgeest haten we onze moeders en vaders, en denken we dat we beter zijn dan hen. Het oorspronkelijke volk heeft deze geweldige band met de mensheid en wat het betekent om mens te zijn. Maar zij leden ook onder het ergste van de moderne wereld. Hiphop vertolkt voor mij die stem in een versie voor de huidige generatie. Voor mij zit er een heel spiritueel element in. Daarnaast is hiphop leuk, grappig en spottend. Soms zelfs gemeen of verkeerd. Maar dat maakt allemaal deel uit van ons menszijn. Hiphop is niet die geromantiseerde versie waarin alles maar positief is. Mensen zeiden eens tegen mij dat hiphop altijd bewust en verantwoord moet zijn, maar dat is niet noodzakelijk zo. Hiphop moet menselijk zijn."
Ik wil graag wat dieper ingaan op het onderwerp religie - Islam - en het verband met hiphop. Onlangs las ik het boek The Tao of Wu, van artiest The RZA, lid van de bekende groep Wu-Tang Clan. Daarin maakt hij duidelijk hoe de Islam een grote rol speelde bij de oprichting van Wu-tang. Zie je deze invloeden van de Islam op hiphop ook?
"Absoluut, er is geen hiphop zonder Islam. De Profeet Mohammed (vrede zij met hem) had verschillende dichters in zijn gemeenschap die echt de taak hadden om dichter te zijn. In zijn Moskee in Medina was er een minbar [een spreekgestoelte, red.] de plek waar hij zijn toespraken hield. Hij had een andere minbar gebouwd voor een dichter in zijn gemeenschap, Hassan Ibn Thabit. Deze man vocht niet mee wanneer de rest van de mensen ten strijde trok. Maar de Profeet Mohammed (vzmh) zei dat hij een ‘strijder van woorden was’. En overal waar de Islam is geweest, heeft het de dichters gestimuleerd. Omdat woorden de belangrijkste kunstvorm zijn in onze religie. De hoogste kunst is het reciteren van de Koran; wij geloven dat dat het het woord van God is. En het schrijven van die woorden door middel van kalligrafie is de op een na hoogste. Woorden zijn dus erg belangrijk voor ons.
De meeste van de eerste grote MC's zoals Rakim en Big Daddy Kane hadden wel een bepaalde band met de Five Percenters en de Nation of Islam
In de jaren '30 werd in de VS de Nation of Islam opgericht [een politieke en religieuze beweging die als doel had om de situatie van Zwarte Amerikanen te verbeteren, red.] Waarschijnlijk een van de grootste inspiratiebronnen voor hiphop, was de Five Percent Nation (ook wel de Five Percenters of de Nation of Gods and Earths genoemd). Die werd in de jaren ’60 opgericht door een student van Malcolm X en de Nation of Islam. Hij bezocht een moskee in Harlem, maar verliet die uiteindelijk of werd eruit geschopt, dat weet ik niet zeker. In die tijd mocht je niet drinken, geen marihuana roken en geen vriendin hebben of naar muziek luisteren. Je moest bovendien een pak dragen als je naar de moskee ging. Hij volgde die regels niet, dus nam hij de leer van de Nation of Islam over en bracht een eigen versie naar kinderen in Harlem en The Bronx. Die noemden ze de Five Percent Nation. Hij vertaalde deze leer ook naar rijmende teksten en voegde er eigen elementen aan toe. Dat verspreidde zich snel omdat mensen de leer konden volgen zonder hun morele code te veranderen. Men hoefde niet te stoppen met drinken of roken, en hoefde niet naar bijeenkomsten in een moskee te gaan. Vanaf de jaren ’60 verspreidden de Five Percenters deze vorm van de islam naar een groot deel van de jonge mannen in New York. Tegen het einde van de jaren '70 hadden ze een vroege versie ontwikkeld van wat nu cyphers zijn. [Bij een cypher staan mensen in een cirkel en rappen of dansen om de beurt, red.] Een cypher komt van het getal 0 in het Arabisch, sifr. De cypher is als een nul, en de cirkel is de voorstelling. Tegen de jaren ‘70 ontstonden er cyphers in elk park en op elke straathoek in New York.
De meeste van de eerste grote MC's [tekstschrijvers, red.] zoals Rakim en Big Daddy Kane hadden wel een bepaalde band met de Five Percenters en de Nation of Islam. Het feit dat we in hiphop vaak peace zeggen, komt van Salaam Alaikum. Een ander voorbeeld is wat we de b-boy stance noemen, waarbij je voeten naast elkaar staan en je armen gevouwen zijn. Ook dat komt van de Nation of Islam en de Five Percenters. Dus hiphop en Islam zijn absoluut verbonden. Hiphop is een culturele uitdrukking van de Islam."
En hoe beïnvloedt Islam jou als hiphopartiest?
"Het is alles, het heeft me altijd geïnspireerd. Hiphop heeft me naar de Islam geleid. Ik zie ze niet los van elkaar. Er is religie en er is cultuur rond die religie. Maar er is ook een spanning tussen de twee, en die spanning is goed. Er is spanning in alles in het leven dat je betekenis probeert te geven. We worden geacht te leren wat de sharia zegt en voortdurend te proberen dat uit te voeren en manieren te vinden om het te volgen.
Er zijn mensen die zeggen dat muziek categorisch verboden is in de Islam. Ofwel weten ze het niet, ofwel verdoezelen ze het feit dat die interpretatie niet unaniem is
Er zijn mensen die zeggen dat muziek categorisch verboden is in de Islam. Ofwel weten ze het niet, ofwel verdoezelen ze het feit dat die interpretatie niet unaniem is. Sommige van de grootste Islamitische geleerden in de wereld hebben gezegd dat muziek niet verboden is, maar dat je er heel voorzichtig mee moet zijn. Ik zou willen dat meer moslims dat wisten. Onlangs was er een zeer strenge Islamitische geleerde die naar Istanbul kwam (Brother Ali woont momenteel in Istanbul). Hij zegt dat muziek haram is in de Islam. Ik weet ook dat hij vroeger een hiphop-head was. Toen ik luisterde naar Rakim en andere positief geïnspireerde hiphop, luisterde hij naar gangster rap. Ik vroeg hem wat hij tegen mij en andere moslim artiesten zou zeggen? Hij zei dat als hij zijn sharia-pet op had, hij zou moeten zeggen dat de meeste geleerden zeggen dat het haram is en dat hij dat ook vindt. Maar hij zei ook dat als hij zijn sharia-pet af zou doen, en zijn pet van van cultuur, geschiedenis, beschaving en maatschappij opdoet, hij zou zeggen dat mensen cultuur nodig hebben.
Dat gesprek vond plaats in Istanbul, een Islamitische beschaving die 600 jaar lang is opgebouwd rond snaar- en fluitinstrumenten, en toch stand heeft gehouden. Als ze het hebben over instrumenten die haram zijn, zijn dat de belangrijkste. Daar zit ook iets in. We doen iets heel belangrijks, maar het is ook echt gevaarlijk. Maar muziek zal er hoe dan ook zijn, dat is gewoon de realiteit. Het is gewoon menselijke natuur dat mensen cultuur nodig hebben. We hebben muziek nodig."
Foto (C) Nisran Azouaghe
Over de auteur:
Femke groeide op in een gezin met activistische ouders dat ook een pleeggezin vormde voor kinderen en jongeren die in moeilijke omstandigheden opgroeiden. Van kinds af aan probeert ze zich mee in te zetten tegen racisme en andere vormen van discriminatie, voor de Palestijnse vrijheidstrijd en kinder- en jongerenrechten. Via haar job als jeugdwerker rolde ze in de lokale hip hop sector en werd ze freelance artiestenmanager en event-organisator bij Hip Hop agency Bumaye. Ze werkt daarnaast ook bij steunpunt voor de professionele kunsten Kunstenpunt.
