Ik zag mezelf als een rebels migrantenkind, maar was gewoon een rebelse puber
'Ik keek naar mijn beste vriend Michael en ontdekte dat heimwee, ontworsteling, tegenstrijdige loyaliteit, thuisloosheid (….) geen thema's van 'de migrant' waren maar van de moderne mens. Van u van mij, van ons allemaal. Ik ontdekte dat mijn autochtone Nederlandse vriend met precies dezelfde levensvragen rondliep. Hij deed mij inzien dat ik geen speciaal wezen was, maar een persoon als alle andere' (Asis Aynan, Gebed zonder eind)
Hij zit nog in de buik als zijn moeder samen met zijn oudere broertjes en zusjes vanuit Marokko naar Nederland vertrekt voor gezinshereniging. Zijn vader, ooit een creatieve avonturier, werkt daar in een hondenbrokkenfabriek en het gezin vestigt zich in Haarlem.
In de verhalenbundel 'Gebed zonder eind' bezoekt Asis Aynan de plekken die zijn moeder op haar reis naar Nederland aandeed. De rode draad in het boek zijn de thema's heimwee, loyaliteit en historisch besef. De verhalen, die Aynan de afgelopen jaren in verschillende tijdschriften en kranten publiceerde, zijn geselecteerd door uitgever Jurgen Maas. Aynan paste wat stilistische verbeteringen toe, haalde de actualiteit uit de verhalen en verbond ze met elkaar.
Het resultaat is een selectie bijzonder openhartige persoonlijke verhalen over opgroeien, de pubertijd en de schaamte die daarbij komt kijken. Maar ook het bewustwordingsproces van het hebben van twee identiteiten. Enerzijds het weemoedig verlangen naar de kleuren en geuren in een wijk als Borgerhout, maar tegelijkertijd beseffen dat je daar niet past. Je afzetten tegen je ouders, maar ontdekken dat je stiekem toch meer met ze gemeen hebt dan je dacht.
Rebels migrantenkind
Aynan wilde, zo vertelt hij vanuit zijn appartement in Amsterdam, zijn leven totaal anders inrichten dan zijn ouders en kwam dan ook menigmaal met hen in botsing. 'Mijn denken bestond uit niets anders dan anti-ideeën die mijn ouders moesten dwarsbomen en hun gezag ondermijnen. Ik wilde aantonen dat we niets gemeen hadden, niets'.
'Het getuige niet van veel wijsheid', zo verwoordt hij nu. 'Ik zag mezelf als een rebels migrantenkind, maar, relativeert, ' ik was gewoon een rebelse puber'.
Ook het beeld wat hij van zijn vader had is in de loop der jaren veranderd. 'Ik zag mijn vader als iemand die zijn talent heeft verloochend en zijn leven door de islam vereenvoudigde en versimpelde'. Voor hij naar Nederland migreerde was zijn vader een avonturier een man die op foto's in het familiealbum zo vaak te zien was op de motor en luit spelend. Hier, werd hij een streng religieus man.
'Ik dacht altijd dat veel gastarbeiders streng moslim werden door de werkeloosheid of de revoluties in Iran, maar dat bleek een misvatting. Ze waren op zoek naar een systeem dat hen structuur en richting bood en het enige systeem dat ze kenden was dat van de islam'.
Hij durft inmiddels toe te geven dat hij ook veel op zijn vader (die inmiddels is overleden) lijkt, met name op de man uit het fotoalbum. Het onbegrip heeft plaatsgemaakt voor waardering. 'Hij heeft zijn verantwoordelijkheid genomen voor de gezinshereniging. In plaats van het vrije leven in het café heeft hij altijd hard gewerkt voor het gezin, er moesten monden gevoed worden'.
De ontdekking dat zijn vader zich heeft opgeofferd voor zijn kinderen was 'de ontdekking' van het boek en, zo laat Aynan weten, heeft zijn leven voorgoed veranderd.
