Ik kwam tot de conclusie dat de seculiere Verlichting in Vlaanderen zichzelf opheft en zo tot een niet-emancipatorische anti-Verlichting komt waarvan islamitisch feminisme het slachtoffer is.
Deze masterscriptie werd opgevat als een kritische reflectie naar de fundamenten van de hedendaagse beeldvorming in Vlaanderen rond de relatie tussen islam en feminisme. Ik ben deze scriptie gestart vanuit twee hoofdvragen.
Een eerste onderzoeksvraag is op welke manier de islam een instrument tot emancipatie kan zijn. Hoe worden islam en feminisme samengebracht en hoe grijpen islamitische feministes de religieuze bronnen aan in hun strijd voor gendergelijkheid? Ik tracht een exploratie te bieden van de principes, methodologie en doelstellingen van het islamitisch feminisme.
Een tweede onderzoeksvraag is hoe het islamitisch feminisme gepercipieerd wordt in Vlaanderen. Hoe kijkt de vrouwenbeweging en de bredere samenleving naar deze beweging? Wat zijn de oorzaken voor de negatieve beeldvorming en schijnbaar complexe relatie tussen religie en emancipatie? De centrale onderzoeksthese die ik doorheen deze scriptie naar voor heb proberen schuiven is dat een fenomeen als religieus geïnspireerd feminisme, in casu het islamitische feminisme, negatief gepercipieerd wordt vanwege het zogezegde seculiere en verlichte karakter van de Vlaamse samenleving. Deze seculiere en verlichte aard wordt tot een normatieve hegemonie verheven, waarbinnen het islamitisch feminisme zich niet kan inschrijven.
Ik heb gepoogd dit vermeend zelfbeeld aan een kritische blik te onderwerpen via een theoretisch kader ontwikkeld door Horkheimer en Adorno. Daarbij heb ik getracht aan te tonen dat dit geconstrueerd zelfbeeld niet alleen dogmatisch wordt en als normatief raamwerk fungeert, maar ook weinig (historische) justificatie kent. Ik kwam tot de conclusie dat de seculiere Verlichting in Vlaanderen zichzelf opheft en zo tot een niet-emancipatorische anti-Verlichting komt waarvan islamitisch feminisme het slachtoffer is. Het beeld van het seculiere en verlichte Vlaanderen wordt enkel verbeeld ten gunste van een identiteitsvorming tegenover de islamitische Andere.
Concluderend stel ik me de vraag hoe we dan, ondanks het dominante normatieve zelfbeeld, de breuklijnen kunnen overstijgen en naar een inclusief feminisme kunnen streven. Hoe kan het islamitisch feminisme de vrouwenbeweging ondersteunen en verrijken? Daarbij stel ik een gezamenlijke feministische strijd met respect voor de (levensbeschouwelijke) verschillen voor. Ik ben van mening dat de Vlaamse vrouwenbeweging, naast haar activistische aard, haar epistemologisch en methodologisch karakter moet terugwinnen. Een feministische solidariteit is daarbij essentieel en kan enkel maar het draagvlak vergroten. Door dialoog en samenwerking moeten we de breuklijnen overstijgen om tot een feministisch platform te komen waarin we naar emancipatie toe kunnen werken. Een open en diverse samenleving zonder seksisme en racisme is daarbij het doel.
Download het onderzoek in de link hieronder
Meer lezen over Gender & Diversiteit? Check hier het dossier G&D op Kif Kif (een samenwerking met Ella vzw en het VOK)
| Bijlage | Grootte |
|---|---|
| masterscriptie_conflict_and_development_islamitisch_feminisme_in_vlaanderen_eline_huygens.pdf | 760.74 KB |
