Je bent op straat achtergelaten, omdat je mama niet voor jou kon zorgen.
Dat is de uitleg die ik kreeg voor het feit dat ik me in Nederland bevond en niet in mijn geboorteland. Geen ouders, geen familie, niemand die in mijn geboorteland voor mij kon zorgen. In mijn geboorteland geen perspectief, dus de verplaatsing naar een westers land was een logisch vervolg. Ik, onfortuinlijk kind, gered van een onfortuinlijk leven. In Nederland zou ik de kansen krijgen die ik in Ethiopië nooit zou hebben gehad. In Nederland zouden er wel ouders zijn. Ouders die ervoor zouden zorgen dat ik kon worden tot een kind dat past in het geslaagde plaatje. Als klein kind klonk dit als een logisch verhaal. Ik was uitverkoren om te leven in een waargebeurd sprookje. Ik was eens een zielig klein baby-meisje, maar mijn verhaal zou eindigen met een gelukkig eind.
Geadopteerden hebben de taak om het fabelachtig sprookje dat interlandelijke adoptie heet voort te zetten. Daarbij moeten geadopteerden met lichtheid en gratie omgaan met de uitzonderlijke omstandigheden van hun leven in hun geboorteland
Ik denk aan dit begin van mijn leven wanneer ik in de zaal zit als Chiara Candaele haar proefschrift verdedigt. Haar proefschrift draagt de titel “Uitzonderlijke jeugd: De legitimisering van transnationale adoptie in het postkoloniale België”. Uitzonderlijke jeugd, het zijn twee woorden die Chiara op een treffende manier met elkaar verbindt. In haar proefschrift schijnt Chiara licht op rechtvaardigingen voor het verplaatsen van kinderen tussen verschillende naties doorheen de tijd. Interlandelijke adoptie werd steeds geformuleerd als een uitzonderlijke maatregel voor kinderen in uitzonderlijke omstandigheden. Hoe die uitzonderlijkheid werd
ingevuld, kon afhankelijk van de tijdsgeest steeds een beetje worden aangepast. Hierdoor bleef interlandelijk adoptie steeds een nobele optie om noodlijdende kinderen te redden.
Focus op de toekomst
Als volwassen geadopteerde kan ik niet anders dan ook nog een andere interpretatie geven aan ‘uitzonderlijke jeugd’. Mijn uitzonderlijke start van het leven hoort niet in een mooi, vredelievend sprookjesverhaal. Als volwassen geadopteerde kan ik niet meer geloven in het sprookje dat mij als kind werd voorgehouden. Mijn uitzonderlijke jeugd is vormgegeven door de uitzonderlijke start van mijn leven. Een uitzonderlijke jeugd verwijst voor mij naar de voortgezette levens van geadopteerden bij hun adoptiefamilies. Voortgezette levens waar geadopteerden op allerlei manieren de boodschap krijgen dat ze hun leven bij hun eerste ouders achter zich moeten laten. Voortgezette levens waarbij geadopteerden zich enkel mogen focussen op de mogelijkheden die voor hen liggen in hun adoptiegezin.
Geadopteerden hebben de taak om het fabelachtig sprookje dat interlandelijke adoptie heet voort te zetten. Daarbij moeten geadopteerden met lichtheid en gratie omgaan met de uitzonderlijke omstandigheden van hun leven in hun geboorteland. Uitzonderlijke omstandigheden die beleidsmakers en adoptie-organisaties doen klinken als zaken die je makkelijk achter je laat. Voor hen zijn het omstandigheden waar enkele gesprekjes voldoende zijn om deze achter je te laten. “Kijk niet naar je verleden, maar naar de mogelijkheden die voor je liggen.” Adoptienazorg is een bijzaak. De focus op eerste families nog veel meer. Waar er in de jeugdzorg steeds meer aandacht is voor het behouden en het betrekken van de biologische context, moeten geadopteerden zich troosten met het idee dat ze zonder beter af zijn.
In ieder geval
Interlandelijk adoptie, het wordt verkocht als een sprookje met een onbetwist gelukkig eind. Terwijl wij onze uitzonderlijke levens moeten uitbouwen vanuit de volgende uitzonderlijke omstandigheden:
In het beste geval zijn we onze levens begonnen met eerste ouders die van ons hielden maar niet in staat waren voor ons te zorgen. In het beste geval zijn we als bewuste, liefdevolle keuze afgestaan aan een adoptie-organisatie omdat eerste ouders hun kinderen een toekomst wenste met meer kansen, dan die zij ooit
hadden gehad.
In het slechtste geval zijn we gestolen van onze eerste ouders. Onze eerste ouders die ons zelf een liefdevol thuis hadden willen geven, maar die op het verkeerde moment op de verkeerde plek waren
In het slechtste geval zijn we gestolen van onze eerste ouders. Onze eerste ouders die ons zelf een liefdevol thuis hadden willen geven, maar die op het verkeerde moment op de verkeerde plek waren en hun kinderen verloren aan harteloze en geldruikende mensen.
In het slechtste geval konden onze eerste ouders even niet voor ons zorgen en brachten ons tijdelijk naar een kindertehuis. Waaruit wij verdwenen waren toen zij ons terug op kwamen halen, toen zij wel weer voor ons konden zorgen.
Maar in ieder geval zijn we weggehaald van eerste moeders die ons negen maanden in hun buik hebben gedragen.
In ieder geval zijn we weggehaald van eerste ouders waar we ons aan hadden kunnen spiegelen om herkenning te vinden in onze uiterlijkheden of gedragingen.
In ieder geval zijn we weggehaald uit een gemeenschap die we blijvend voor 100% in ons dragen, maar waar we nooit meer 100% deel van zullen kunnen uitmaken.
In ieder geval verloren we onze taal, onze cultuur, onze geschiedenis.
In ieder geval zullen we voortleven met de eeuwige strijd om deze uitzonderlijke omstandigheden een plaats te geven in ons huidig uitzonderlijk leven.
Deze tekst werd geschreven in het kader van talentontwikkelingstraject Nieuw Geluid, een project van Vlaams-Nederlands huis voor cultuur en debat deBuren.
Foto (c) Marianne Hommersom.
Over de auteur:
Shashitu is geboren in Ethiopië en na adoptie opgegroeid in Nederland. Van jongs af aan had ze de drang om op te komen en er te zijn voor zij die het moeilijker hebben dan zij. Ze probeert dat in haar privéleven, op werkgebied en inmiddels ook door te schrijven. Ze hoopt zo een bijdrage te leveren aan een wereld die een klein beetje mooier en rechtvaardiger is.
