Bestrijdt u wel degelijk de armoede? Met die maatregelen durf ik het te betwijfelen. Een aalmoes, dat is het. Een aalmoes als bewijs van de onmacht of onwil van een Vlaamse regering. U faalt. Dat is het enige wat die aalmoes bewijst. Eerder dan minister van armoedebestrijding beschouw ik u als minister van armoedebestendiging.
Beste Liesbeth,
Anderhalve week geleden kondigde u drie maatregelen aan in uw strijd tegen armoede. Heel bewust spreek ik niet van structurele maatregelen. Dat zijn zij niet. Dat moest u zelf erkennen. U had het ook nooit beweerd. Die woorden waren u in de mond gelegd. Door die verdomde pers. Zij zelf hadden ‘maatregel’ en ‘structureel’ aan mekaar gekoppeld. U niet. De partijcommunicatie lijkt toch steeds weer een hobbelig parcours te rijden. Regelmatig dient de eigen communicatie bijgestuurd te worden. Zoals nu. Alweer.
Het is vreemd. Niet zozeer werd mijn aandacht getrokken door wat u vertelde. Wel door wat u niet vertelde. Door wat u verzweeg. U kondigde aan dat u de 1-euromaaltijden, die u in Antwerpen introduceerde, wil uitrollen over Vlaanderen. Omdat het een succes zou blijken te zijn. Bewijzen voor dat succes worden niet aangedragen. Ik heb het altijd moeilijk met mensen die zichzelf op de borst kloppen. Bij voorbaat vind ik dat verdacht. Meer geloof hecht ik aan lovende commentaren van externen. Daarin schuilt meer een niet vertekende waarheid. Ik ben dan zelf op zoek gegaan naar mogelijke bewijzen. Ik heb ze niet gevonden. Integendeel. Wat ik vond, plaatste grote vraagtekens bij dat succes. In een reactie op uw aankondiging meldde Dirk Van Duppen, PVDA-gemeenteraadslid in Antwerpen, dat die 1-euromaaltijden maar een mager beestje zijn. Op één jaar tijd werden slechts drieduizend maaltijden verstrekt. Dat zijn er zestig per week. Zestig maaltijden voor twintigduizend kinderen onder de twaalf jaar, die in armoede leven. Deze getallen zijn niet van die aard om van een succes te mogen spreken. Eerder wijzen deze getallen op een mislukking. Waarom dan toch een falend beleid uitrollen over heel Vlaanderen?
Kinderopvangtarieven voor mensen met een laag inkomen worden verdrievoudigd. De maximumfactuur in het basisonderwijs wordt verhoogd met vijftien procent. De zorgpremie voor mensen met een laag inkomen gaat de hoogte in. Het openbaar vervoer wordt duurder gemaakt. De gratis kilowatturen elektriciteit worden afgeschaft. Net zoals de gratis kubieke meters water. De huurwaarborg wordt van twee maanden naar drie maanden uitgebreid. Al die maatregelen kan u niet ontkennen. Dat doet u ook niet. Maar in uw verweer verwijst u steeds naar de sociale correcties. Die correcties moeten de effecten temperen. Heel algemeen verwijst u naar die correcties maar u maakt het niet concreet. Voorbeelden draagt u niet aan. Dat kan ook niet. Volgens het Netwerk Tegen Armoede zou u nog steeds geen werk hebben gemaakt van die aangekondigde sociale correcties. U verwijst er wel steeds naar, maar in het uitwerken van die maatregelen blijven uw diensten werkloos toekijken. Wijst dit werkloos toekijken op onwil? Of is ook dit een element, dat wijst op een falend beleid?
De luchtkwaliteit. De kwaliteit van het water. Het aantal verkeersslachtoffers. De werkloosheidscijfers. De stiptheidscijfers van trein, tram en bus. Bijna alles wordt in Vlaanderen strikt opgevolgd. Bemeten en becijferd. Die cijfers zijn belangrijk. Op basis van die cijfers kan nagegaan worden of het gevoerde beleid moet bestendigd worden. Moet bijgestuurd worden. Meten is weten, zo wordt ons toch telkens weer verteld. Maar niet zo in het armoedebeleid. Met een beperkt budget zou dat niet nodig zijn. Omdat wij intussen wel weten hoe het met de armoede zou gesteld zijn. Omdat wij niemand zouden helpen door te stellen dat het probleem erger is dan het jaar voordien. Dat vertelde u. Die verwijzing naar een beperkt budget verbaast mij. Daarvoor bent u nochtans verantwoordelijk. U bracht het budget van armoedebestrijding terug van 10 miljoen euro in 2014 naar 6,6 miljoen euro in 2015. Eerst zelf het budget inkrimpen om het dan als excuus te gebruiken lijkt mij toch een beetje cru. Het plaatsen van vraagtekens bij wetenschappelijk onderzoek doet u omwille van uw gemoedsrust. Hoe vervelend moet het zijn voor een minister te merken dat het armoedeprobleem blijft toenemen? Hoe vervelend moet het zijn voor een minister zwart op wit te lezen dat het gevoerde beleid gefaald heeft?
U bent minister van armoedebestrijding. Doet u dat ook? Bestrijdt u wel degelijk de armoede? Met die drie aangekondigde maatregelen durf ik het te betwijfelen. Een aalmoes, dat is het. Een aalmoes als bewijs van de onmacht of onwil van een Vlaamse regering. U faalt. Dat is het enige wat die aalmoes bewijst. Eerder dan minister van armoedebestrijding beschouw ik u als minister van armoedebestendiging.
In uw verweer zou u terecht kunnen stellen dat cruciale instrumenten om armoede aan te pakken op het federale niveau zitten. U zou kunnen verwijzen naar de resolutie die gestemd werd in de Commissie Volksgezondheid. In die resolutie wordt gesteld dat de minimale socialebijstandsuitkeringen moeten worden opgetrokken tot de Europese armoedegrens, en dat sociale voordelen en tarieven automatisch worden toegekend. Het blijven woorden. Het blijven intenties. Intenties, die elk jaar wel eens worden geopperd. Maar die telkens weer dode letter blijven. Niet enkel zijn het woorden. Het zijn ook beloftes met een heuse budgettaire impact. Net die grote impact kan voor gevolg hebben dat al die gedane beloftes niet meer blijken dan intenties. Loze intenties.
Wat armoede nodig heeft, zijn daden. Geen woorden. Geen aalmoes. Daden, waaruit na uitgebreid wetenschappelijk onderzoek zal blijken dat de armoede onder de Vlaamse (en Belgische) bevolking ook effectief gedaald is. Dat is wat wij nodig hebben. Niks meer. Maar ook zeker niks minder.
Tot slot nog even dit. Ik schrijf u deze brief niet omdat ik met u de degens wil kruisen in het politieke steekspel dat armoede volgens u geworden is. Wel omdat ik oprecht meen dat armoede een prioriteit zou moeten zijn.
Met vriendelijke groeten.
Wim Backx
