Hidden Figures: De zwarte wetenschapsters waar we nooit van gehoord hadden

Vroeger dit jaar was er in onze cinemazalen een remake te zien van de sci-fi comedy klassieker Ghostbusters (1984). De hernieuwing van de film ging gepaard met een opmerkelijke hernieuwing van de cast: waar alle wetenschapers mannen waren, waren het deze keer vrouwen. Een statement van formaat. Toch werd de film een grote teleurstelling: de enige zwarte vrouw van de ploeg was geen wetenschapster, maar een metrobestuurder. Een erfenis van de originele versie, ongetwijfeld, maar we gingen die toch hernieuwen?

Het idee dat vrouwen ook helden kunnen zijn krijgt tegenwoordig veel bijval in Hollywood-films. Het idee dat vrouwen ook wetenschappers kunnen zijn is ook een drempel. Het idee dat een zwarte vrouw een wetenschapper kan zijn, bleek een brug te ver voor de Ghostbusters remake. En toch is er nood aan zulke personages. En om vele redenen.

Het is aan schrijfster Margot L. Shetterly te danken dat we er een heldin bij hebben. In haar boek Hidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space Race vertelt Shetterly het verhaal van Katherine Johnson, die ook wel een menselijke computer genoemd werd bij NASA.

Computers in rokken

Katherine Johnson is de vrouw die alle cruciale berekeningen deed voor NASA tijdens de Space Race. Als klein meisje was ze reeds een rekenwonder. Op haar 15^de mocht ze al naar de West Virginia State College om haar wiskundig talent verder te ontwikkelen. Drie jaar later studeerde ze af in stijl met grootste onderscheiding. Nadien doctoreerde ze aan de West Virginia University. Lang leek haar talent toch verloren te gaan in een gesegregeerd Amerika, maar via Dorothy Vaughan komt ze in 1953 bij NASA terecht op de afdeling “computers in rokken”.

Eenmaal bij NASA weet ze zich goed te redden in een mannenwereld. Door assertief te zijn zoekt ze steeds de grenzen op. Haar huidskleur en het feit dat ze een vrouw is, blijven een barrière vormen. Echter was ze niet meer weg te denken in NASA vanwege haar kennis en expertise als natuurkundige en ruimtewetenschapper. Vooral haar wiskundige capaciteiten maakten Johnson onmisbaar.

Ieder wordt wel geacht om de eerste mens op de maan te kennen, niet? Maar wie kent de vrouwen die het mogelijk hebben gemaakt? In haar boek - dat reeds in 2014 uitkwam - geeft auteur Shetterly deze vrouwen een stem, een gezicht en ons de kans om hun verhaal te kunnen lezen. Gelukkig voor ons heeft productiehuis Fox 2000 besloten om van haar boek een film te maken. Onder de titel Hidden Figures zullen we in 2017 de film kunnen bewonderen.

De film, onder regie van Theodore Melfi en met Donna Gigliotti als producer vertelt het verhaal van Johnson en twee van haar collega’s. Drie Afro-Amerikaanse wetenschappers bij NASA die de Verenigde Staten hielpen om hun strijd met andere wereldmachten te winnen. De Space Race, een wetenschappelijk gevecht dat gevoerd werd tussen rivalen USSR en de Verenigde Staten om als eerste een mens op de maan te zetten.

Een tocht door de 20^ste eeuw

Het verhaal van Katherine Johnson (1918), Dorothy Vaughan (1910-2008) en Mary Jackson (1921 – 2005) begint tijdens WOII en gaat doorheen de Jim Crow [1] periode in Amerika, de burgerrechtenbeweging, de Koude Oorlog en de Space Race. Enorm boeiende hoofdstukken uit de recente geschiedenis! Het is auteur Shetterly gelukt in haar boek te kijken doorheen de chaos, pijn en hoop van Afro-Amerikanen tijdens de 20^ste eeuw en vooral een boek te schrijven dat niemand onbewogen laat. Bij momenten een geweldig grappig boek, op andere momenten moet je jezelf inhouden om te vloeken over het onrecht. Onrecht dat zich afspeelt in de levens van vrouwen en Afro-Amerikanen.

Dr. Johnson ontpopt zich in dit boek van een klein zeer begaafd en leergierig meisje tot een vrouw die door omstandigheden haar ware potentie lijkt te gaan vergooien. Ze wordt een sterke vrouw die iedere kans gebruikt om zich niet te laten uithollen vanwege haar huidskleur of haar gender. Haar rijk personage wordt goed naar voren gebracht door Shetterly’s knap onderzoekswerk. Shetterly belooft alvast dat dit de eerste van drie boeken zal zijn waarin ze vergeten helden weer doet leven. Waarom? In een interview met ESPN zegt ze: “To help little girls around the world - in particular those of color - know that women who look like them and share their history helped make the United States great.”

Mede dankzij haar boek kwam dit merkwaardige verhaal van Dr. Johnson terug aan de oppervlakte en in 2015 kreeg ze van president Obama de “Presidential Medal of Freedom” [2], een titel die alleen bestemd is voor zij die op uitzonderlijke wijze een bijdrage hebben geleverd aan de Verenigde Staten van Amerika en diens belangen en/of wereldvrede.

Allemaal ingrediënten voor een geweldig boek en dus ook film?

Zoals eerder vermeld komt in 2017 de verfilming van het boek uit. Zo zal Taraji P. Henson de rol van Katherine Johnson vertolken. Verder zijn er rollen voor Kirsten Dunst, Kevin Costner en Jim Parsons (Sheldon uit de serie The Big Bang Theory) weggelegd.

Mijn ogen zullen vooral gericht zijn naar Taraji P. Henson (Johnson), Octavia Spencer (Vaughan) en jazz/soul-zangeres Janelle Monàe (Jackson). Als het hen lukt om deze vrouwen eer aan te doen in hun vertolking, zal er zeker een derde #OscarsSoWhite rel uitbreken indien ze zouden ontbreken in het rijtje kanshebbers in 2017. De trailer belooft alvast!

Op de website van Identities.Mic wordt Hidden Figures beschreven als een film die racisme en seksisme naar voren brengt en vervolgens ook nog voor de Bechdel Test slaagt.

De Belgische release is gepland voor 01.02.2017. Kan je niet wachten tot in februari om de film te gaan zien? Dan kan je de boek bestellen via: http://margotleeshetterly.com/