Label: dekolonisering

Afgelopen maand keurde het Vlaams parlement een nieuw adoptiedecreet goed waarin het voornemen wordt uitgesproken om door te gaan met interlandelijke adoptie. Shashitu Rahima Tarirga was stomverbaasd toen ze het ontwerpdecreet las: in weerwil van aanbevelingen van een speciaal aangesteld expertenpanel, ontbreekt elke vorm van aandacht voor adoptiemisstanden en het herstel van de slachtoffers daarvan. 

Zomer in Gent, 2021. In de warmste junimaand sinds metingen verzamelen hard zwetende lichamen zich op bus drie. Bij gebrek aan vrije steunpalen zoeken handen naar bovenhoofds bengelende lussen. Zo ook de mijne. Maar niet zonder denken. Sinds ik mijn oksels niet langer scheer, ben ik mij bewust van elke beweging die ellebogen voorbij schouders brengt.

Contributor Rojda Karakuş kwam naar België om hier aan een prestigieuze universiteit te studeren. Maar als ze niet binnen zes maanden slaagde voor een taalexamen Nederlands, zou ze teruggestuurd worden naar haar thuisland. 'Gelukkig' voorzag de universiteit een taalopleiding. Die bleek echter dusdanig ontoereikend, dat geen enkele leerling uit haar klas slaagde. "Onderdeel van het verdienmodel", vertrouwde een docent haar doodleuk toe. Als het op inclusiviteit aankomt, schrijft Rojda, passen Belgische universiteiten perfect in de spiderman-meme. 

Aangespoord door nooit geziene demonstraties en debatten over Black Lives Matter en dekolonisering, kwam er een parlementaire commissie over het koloniale verleden van België in Centraal-Afrika. De verwachtingen waren hoog, het resultaat viel tegen. “Hoe kan dekoloniseren beter?”, vroeg onze host Tjhoi aan Lieven Miguel Kandolo, auteur, activist, adjunct-coördinator bij JES vzw en co-voorzitter Hand in Hand tegen Racisme.

De kennis van de Belg schiet zwaar tekort wat betreft het Belgisch koloniaal verleden. Dat blijkt uit onderzoek van UAntwerpen en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (AfricaMuseum). Van de 12 algemene kennisvragen over dat verleden beantwoorden we er gemiddeld maar 4 juist. Dat is wel net iets beter dan vóór de Black Lives Matter-protesten in 2020.

Zijn zwarte zeemeerminnen werkelijk vergezocht? Of ligt onwetendheid over Afrikaanse en Caribische folklore aan de basis van het ongebreideld racisme tegenover een zwarte actrice als zeemeermin?

Die naar hier zijn gekomen
Een totaal nieuwe wereld

Met het verschijnen van de documentaireserie 'Metissen van België', denk ik terug aan de vijf dappere metis vrouwen die in 2021 de Belgische Staat aanklaagden wegens ontvoering, mishandeling en het gescheiden worden van hun families. Dit gebeurde op basis van hun gemengde afkomst. Zij verloren hiermee hun identiteit en hun band met hun geboorteouders en diens cultuur.

Op 1 juli 1962, vandaag 60 jaar geleden, werd Burundi onafhankelijk. Mijn mama is geboren in 1961. Dit vind ik confronterend; toen mijn mama geboren werd, was Burundi nog gekoloniseerd door de Belgen. Rwanda en Burundi vormden voor hun onafhankelijkheid één land, Ruanda-Urundi. Naast Ruanda-Urundi was Belgisch-Congo ook een kolonie van België.

Judith Elseviers rijgt in zeven punten de coronapandemie, (neo)koloniale geopolitieke verhoudingen en blinde vlekken in de Westerse wetenschapstraditie aaneen, om te eindigen met een wake-up call: "Het is tijd voor een basisgezondheidszorg en welvaart voor iedereen in een gedekoloniseerde rechtvaardige wereld."